Սեպտեմբերի 21-ին, Հայաստանի Հանրապետութեան Անկախութեան տօնի առիթով, հանդիսապետութեամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, Սուրբ Գայիանէ վանքում կատարուեց Հանրապետական մաղթանքի արարողութիւն:
Միասնական աղօթք բարձրացուեց առ Աստուած հայրենիքի անսասանութեան, խաղաղ եւ անվտանգ կեանքի համար:
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի միաբանների մասնակցութեամբ կատարուած մաղթանքի աւարտին Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն հայրապետական իր ուղերձը յղեց համայն հայ ժողովրդին:
«Սիրելի բարեպաշտ ժողովուրդ,
Այսօր սեպտեմբերի 21-ն է` մեր երկրի Անկախութեան տօնը:
Աւելի քան երեք տասնամեակ առաջ մեր ժողովուրդը Արցախեան ազատամարտի մաքառումների մէջ անհուն զրկանքների ու զոհողութիւնների գնով վերակերտեց իր անկախ պետականութիւնը եւ ամրագրեց ազատ ապրելու իր իրաւունքը: Անկախութիւնը մենք հռչակեցինք մեր ժողովրդի անվտանգ կեանքը կառուցելու, ազգային մեր ինքնութիւնը զօրացնելու, արժանապատիւ կեցութիւն ապահովելու եւ հայրենաբնակ ու աշխարհասփիւռ համայն հայութեանը հայրենիքի շուրջ համախմբելու նուիրական տեսիլքով:
Այսօր` անկախութիւնից 31 տարիներ անց, խռովուած սրտով ենք դիմաւորում ազգային ու պետական կարեւորագոյն մեր տօնը: Մորմոքում է մեր սիրտը Արցախեան 44-օրեայ պատերազմի ահռելի կորուստներով: Վշտացած եւ խռովուած ենք մեր երկրի նկատմամբ Ադրբեջանի նուաճողական նկրտումների եւ չդադարող ոտնձգութիւնների պատճառով: Օրեր առաջ էր, երբ Ադրբեջանի զինուած ուժերը, ոտնահարելով միջազգային իրաւունքի բոլոր նորմերը, լայնածաւալ յարձակում գործեցին մեր երկրի դէմ` աւերիչ յանցագործ հարուածներ հասցնելով խաղաղ բնակավայրերին: Ադրբեջանի ագրեսիայի հետեւանքով ունենք բազմաթիւ զոհեր, վիրաւորներ, գերեվարուած ու անյայտ կորած հայորդիներ, հազարաւոր տեղահանուածներ: Մեր խոնարհումն ենք բերում հայրենիքի անկախութեան համար իրենց կեանքն ընծայած զինուորների խնկելի եւ լուսաւոր յիշատակին: Մաղթում ենք շուտափոյթ ապաքինում վիրաւոր մեր զաւակներին:
Առկայ զարգացումները վկայում են` մեր ժողովուրդը վերստին գոյաբանական հիմնախնդիրների առջեւ է: Վտանգներ են սպառնում Հայաստանի տարածքային ամբողջականութեանն ու անկախ պետականութեան անվտանգութեանը, հայրենի հողում արցախահայութեան ազատ ու անկախ ապրելու իրաւունքին, Լեռնային Ղարաբաղի հիմնահարցի խաղաղ կարգաւորմանը:
Մենք այսօր մտահոգ ենք նոր կորուստներով, հայ-ադրբեջանական բանակցութիւնների արդիւնքների անորոշութեամբ եւ արձանագրուող հարկադրանքով, հայ-թուրքական երկխօսութեան հապճեպութեամբ: Մտահոգ ենք մեր երկրում առկայ սոցիալ-տնտեսական լրջագոյն մարտահրաւէրներով, մեր հասարակութեան մէջ տիրող անհամերաշխութեամբ ու միմեանց հանդէպ անհանդուրժողութեամբ, հրատապ խնդիրները երկրորդական հարցերով փոխարինելու ընթացքով, առկայ սպառնալիքների յանդիման միաբանուելու եւ միասնաբար պայքարելու վճռականութեան բացակայութեամբ: Մտահոգ ենք արժէքային եւ կրթական դաշտում ծառացած խնդիրներով, սփիւռքի համայնքների, ազգային կառոյցների եւ հայրենի իշխանութիւնների միջեւ ստեղծուած որոշակի անվստահութեամբ, նաեւ Եկեղեցի-պետութիւն յարաբերութիւններում հայրենանպաստ գործակցութեան բացակայութեամբ: Բաժանումն ու մասնատուածութիւնը չեն կարող բարիք ծնել այս դժուարին իրադրութեան յաղթահարման համար: Սուրբ Գիրքը խրատում եւ ուսուցանում է մեզ. «Նոյն սերն ունեցէք ձեր մէջ, եղէք միաշունչ, միախորհուրդ: Մի՛ արէք որեւէ բան հակառակութեան ոգով» (Փիլիպ. 2.2-3):
Սիրելիներ, մեր լինելութեան, մեր պետականութեան անվտանգութեան հիմնասիւնը մեր ազգային միաբանութիւնն է: Որքան ամուր եղաւ այդ հիմքը, այնքան հաստատուն կը լինի մեր անկախ պետականութիւնը եւ դրա նուիրական գիտակցութիւնը մեր մէջ: Անկախութեան համար պէտք է տքնել եւ պայքարել ամէն օր: Անկախութիւնը գերագոյն եւ անսակարկելի արժէք է: Այսօր հրամայական է, որ աշխարհասփիւռ հայութիւնը համախմբուի հայրենիքի շուրջ` գործելով եւ արարելով ի շահ նրա արժանապատիւ կեանքի եւ առաջընթացի: Հայրենիքը եւ ազգային արժանապատուութիւնը չեն կարող ստորադասուել անձնական ու հատուածական շահերին եւ բարեկեցութեանը: Հայրենիքը ազգի իւրաքանչիւր զաւակինն է: Եւ ամէնքս պատասխանատու ենք հայրենիքի համար մեր արածի եւ բացթողումի, ձեռքբերումի եւ կորստի համար, պատասխանատու ենք Աստծոյ առջեւ, մեր սրբազան հողի, կորսուած շէների ու սրբավայրերի առջեւ, պատասխանատու ենք հայրենիքին իրենց կեանքն ընծայած մեր նահատակների եւ ապագայ սերունդների առջեւ:
Սիրելի ժողովուրդ հայոց, հայրական Մեր յորդորն է` Անկախութեան տօնի այս օրը ուխտենք վերստին ամենայն յանձնառութիւն ու զոհողութիւն ստանձնել յանուն հայրենիքի` Հայաստանի եւ Արցախի: Ապրենք ճշմարիտ հայրենասիրութեամբ, ազգային ու պետական շահերի բարձր գիտակցութեամբ` խոյս տալու համար ցաւալի նոր կորուստներից: Աստուածապաւինութեամբ եւ անխախտ հաւատարմութեամբ առ հայրենին չընկրկենք, չյուսահատուենք փորձութիւնների ու նեղութիւնների առջեւ եւ միասնական ջանքերով կերտենք լուսեղէն գալիքը մեր ժողովրդի, յաղթական նոր էջը մեր պատմութեան: Մեր հաւատքի զօրութեամբ է, որ կարող կը լինենք յաղթահարելու չարահնար բոլոր յարձակումները, քանզի, ինչպէս առաքեալն է ասում, «Ամեն ոք, որ Աստծուց է ծնուած, յաղթում է աշխարհին: Եւ ա՛յս է այն յաղթութիւնը, որ յաղթում է աշխարհին` մեր հաւատը» (ԱՅ Յովհ. 5.4): Մեր յորդորն է Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւններին` անկախ կուսակցական եւ գաղափարական տարբերութիւններից գործակցել եւ ընդհանուր հայրենաշահ որոշումներ կայացնել ազգի բոլոր կարող ուժերի հետ` առկայ բարդ ու դժուարին իրավիճակի կարգաւորման, ծառացած հիմնախնդիրների բարուոք լուծման, ինչպէս եւ հայութեան ներուժը ազգային-հայրենական շահերին լաւագոյնս ծառայեցնելու համար:
Հայոց Եկեղեցին միշտ եղել է պետականութեան զօրացման նուիրեալը, առաջամարտիկը նրա անսասանութեան պաշտպանութեան: Եկեղեցին իր զաւակների սրտերում ու հոգիներում մշտավառ է պահել ազատութեան տենչը, ոգեշնչել պայքարի` յանուն անկախութեան եւ պետականութեան վերականգնման, քանզի մեր հայրապետներն ու ողջ հոգեւոր դասը չմարող համոզմունք են կրել, որ մեր լինելութեան, ազգային մեր ինքնութեան ու գիտակցութեան երաշխիքները ամուր ու անսասան են անկախ պետականութեան պայմաններում: Նոյն նախանձախնդրութեամբ շարունակելու ենք ջանքեր բերել հայոց անկախ պետականութեան ամրապնդման կարեւոր գործին:
Մեր աղօթքն ու քաջալերանքն ենք բերում հայոց բանակին, մեր զինուորներին` պաշտպանելու մեր սրբազան հայրենիքը, արիութեամբ դիմակայելու թշնամուն: Աղօթում ենք զոհուած մեր զաւակների հոգիների հանգստութեան եւ վիրաւորների շուտափոյթ ապաքինման համար:
Անկախութեան նուիրական տօնի առիթով Հայրապետական Մեր օրհնութիւնն ենք բերում աշխարհասփիւռ Մեր զաւակներին` հայցելով, որ Ամենակալ Տէրը Իր Սուրբ Խաչի հովանու ներքոյ խաղաղութիւն պարգեւի մեր հայրենիքին եւ անվտանգ պահի մեր երկրի սահմանները: Թող Բարեգութն Աստուած ապահովութեան ու բարօրութեան մէջ պահի ու պահպանի ազգս հայոց, այսօր եւ միշտ եւ յաւիտեանս:
«Շնորհ, սէր և խաղաղութիւն Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի եղիցին ընդ մեզ և ընդ ամենեսեան. ամէն»»:
