Յունիսի 6-ին՝ Կաթուղիկէ Սուրբ Էջմիածնի տօնին, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի հանդիսապետութեամբ, Ստեփանակերտի Սուրբ Աստուածածին առաջնորդանիստ տաճարում մատուցուեց Սուրբ եւ Անմահ Պատարագ։ Այս առիթով եկեղեցում հաւատացելոց խոնարհումի եւ օրհնութեան համար դրուել էին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնից բերուած Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ Հայրապետի մասունքները, որպէսզի զօրանան հաւատքով ու լաւատեսութեամբ իրենց նոր կեանքը կերտելու ճանապարհին։
Տաճարի առջեւ Ամենայն Հայոց Հայրապետին դիմաւորեց եկեղեցականների թափորը։ «Հրաշափառի» երգեցողութեան ներքոյ Վեհափառ Հայրապետը, օրհնելով ներկայ բարեպաշտ ժողովրդին, առաջնորդուեց դէպի խորան, ուր երկրպագութիւնից յետոյ սկսուեց Պատարագի սրբազան արարողութիւնը։
Պատարագիչն էր Արցախի թեմի առաջնորդ Տ․ Վրթանէս եպիսկոպոս Աբրահամեանը։ Սուրբ Պատարագի արարողութեանը ներկայ էր պետական աւագանին՝ գլխաւորութեամբ Արցախի Հանրապետութեան նախագահ Արայիկ Յարութիւնեանի, Արցախի վաստակեալ նախագահներ Արկադի Ղուկասեանը եւ Բակօ Սահակեանը, ՀԲԸՄ նախագահ Պերճ Սեդրակեանի պատուիրակութիւնը, թեմի եկեղեցականներ, զինծառայողներ եւ հաւատաւոր բազում արցախցիներ։
Պատարագի արարողութեան աւարտին, հանդիսապետութեամբ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, կատարուեց Հանրապետական մաղթանքի արարողութիւն Արցախի խաղաղութեան եւ անվտանգութեան, հաւատաւոր ժողովրդի՝ ապահով եւ բարօր կեանքի համար։ Այնուհետեւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի այցը Արցախ ողջունեց թեմակալ առաջնորդ Վրթանէս եպիսկոպոսը՝ ընդգծելով, որ պատմական օրեր է ապրում Արցախը, քանզի Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Արարատեան շաբաթն ու Սուրբ Էջմիածնի տօնն անցկացնում է Սիւնիքի եւ Արցախի իր զաւակների հետ։ Սրբազանը նկատեց, որ առկայ դժուարին պայմաններում Հայոց Հայրապետի այցը մեծ մխիթարութիւն էր եւ քաջալերանք արցախցիների համար։
Սրբազանի ողջոյնի խօսքից յետոյ ներկաներին իր օրհնութիւնն ու պատգամը բերեց Գարեգին Բ․ Վեհափառ Հայրապետը։ «Տիրոջ ողորմածութեամբ համախմբուել ենք Ստեփանակերտի Սուրբ Աստուածածին եկեղեցում մեր միասնական աղօթքը վերառաքելու առ Աստուած, որ Տէրը մեզ ուժն ու զօրութիւնը տայ յաղթահարելու պատերազմի արհաւիրքները, վեր ելնելու վշտերի ու տառապանքների ծանր շրջանից եւ վիրաւոր մեր կեանքը նորոգելու տէրունական օգնութեամբ։ Համախմբուել ենք աղօթելու Հայաստան եւ Արցախ մեր աշխարհի խաղաղ ու ապահով կեանքի, հայրենի մեր պետութեանց զօրացման ու բարօրութեան համար, ռազմի դաշտում անմահացած մեր հերոսների, խաղաղ բնակչութեան շրջանում մեր ունեցած զոհերի, պատերազմի ընթացքում վիրաւորուածների, անյայտ կորածների, գերեվարուած մեր զաւակների համար», – նշեց Նորին Սրբութիւնը։
Վեհափառն անդրադարձաւ նաեւ օրուայ խորհրդին՝ Սուրբ Էջմիածնի տօնին, Աստծոյ Միածին Որդու էջքով Մայր Տաճարի հիմնմանը՝ ընդգծելով․«Այս լուսեղէն իրողութիւնը վկայութիւնն է մեր ազգին տրուած յարութեան շնորհի, Տիրոջ օգնութեամբ մեզ պատուհասած փորձութիւնների յաղթահարման։ Դարերի մէջ մենք շատ ծանր ու դաժան ժամանակներ ենք ապրել, ավեր ու կոտորած, ցեղասպանութիւն տեսել, բայց միշտ առ Աստուած ապաւինութեամբ յառնել ենք բարօր ապագայ կերտելու ամուր կամքով եւ յոյսով։ Այսօր էլ մենք նոյն հաւատն ունենք, որ խաչեալ եւ յարուցեալ մեր Փրկչի շնորհով պիտի զօրանանք եւ յաղթահարենք պատերազմի ծանր հարուածները՝ վեր ելնելով մեզ պատած նեղութիւններից դէպի մեր կեանքի նոր արեւաշող հորիզոններ»:
Նորին Սրբութիւնն անդրադարձ կատարեց նաեւ Արցախին պատուհասած դժուարութիւններին եւ վերազարթօնքի անհրաժեշտութեանը։ «Սիրելիներ, Արցախը հայրենի մեր բնօրրանի սրբազան մասն է, քրիստոնեայ մեր ժողովրդի հարստութիւնը՝ իր պատմութեամբ ու սրբութիւններով։ Արցախի սիրով էք դուք ամուր եւ կանգուն ձեր հարազատ հողին, այդ ոգով էք վճռական՝ այստեղ ձեր կեանքը շարունակելու եւ նոր իրագործումներով բարեզարդելու։ Դուք հիանալի օրինակն էք տուել այս նուիրական երկրում արիասիրտ սխրանքների ու աստուածահաճոյ արարումների։ Դուք խիզախօրէն պաշտպանել էք ձեր երկիր հայրենին, նորոգել ու պայծառացրել էք ձեր քաղաքներն ու շէները, ձեր այգեստանները, ձեր սրբավայրերը, նոր աղօթավայրեր կառուցել, որի լուսաշող վկայութիւններից մէկն է Սուրբ Աստուածածին հոյակերտ այս եկեղեցին։ Մեր նախնեաց փորձառութիւնը եւ ոգին հաւաստում են, որ մեզ պատուհասած աւերներն ու պատերազմի արհաւիրքները եւ ոչ մի նեղութիւն չեն կարողանալու մեզ ընկճել եւ սասանել հայրենիքում անկախ ապրելու մեր հաստատակամութիւնը։ Հայի ոգին չի ընկրկում դժուարութիւնների առջեւ, չի կոտրւում ցաւից ու վշտից։ Մենք ահասարսուռ պատուհասների յաղթահարումի ու մեր ազգի յարութեան փորձառութիւնն ունենք, որը մեզ ուժ է տալու այս նոր ժամանակներում եւս ելնել նոր արարումների, հաւատալ մեր ապագային, հաւատալ մեր հայրենիքի ու կեանքի զարթօնքին։
Սիրելիներ, վեր յառնելու ճանապարհին, պահելով հաւատն առ Աստուած եւ սերն առ հայրենին, մենք առաւել պիտի զօրանանք, առաւել պիտի զօրանայ մեր կամքը ապրելու եւ արարելու նոր եռանդով ու ձեռքբերումներով։ Մեր վերելքներով ու յաջողութիւններով է նաեւ, որ արժեւորելու ենք մեր նահատակների անձնազոհութեան ու հայրենանուիրումի մեծագոյն սխրանքը։ Պատերազմի ընթացքում մենք կորցրեցինք հարազատ երկրի զգալի մասը։ Սակայն գիտենք՝ ձեր ոգին աննկուն է, եւ յոյսը անջնջելի, որ հակառակ ամեն խոչընդոտի վերականգնելու եւ շէնացնելու էք Արցախը: Արցախը մեր ժողովրդի իրաւունքների պաշտպանութեան եւ ազատ ու անկախ ապրելու վճռականութեան խորհրդանիշն է։ Մեր պատմական հայրենիքի այն նշխարը, որի վրայ շարունակում ենք ապրել, պիտի հզօրացնենք եւ դարձնենք անվտանգ ու բարգաւաճող, ամուր պետականութեամբ, համազգային միաբանութեամբ, համընդհանուր ջանքերով», – ասաց Նորին Սրբութիւնը՝ պատգամելով յոյսով ամուր մնալ, հաւատով՝ անսասան, աննկուն լինել նեղութիւնների յանդիման։ Վեհափառը յորդորեց չվհատուել ընդդէմ դժուարութիւնների, այլ միաբան լինել մարտահրաւէրների դիմագրաւման եւ միասնական՝ փորձութիւնների յաղթահարման մէջ։ «Այս ծանր փորձութիւնից պէտք է հետեւութիւն անենք՝ սխալներ թոյլ չտալու, մեր ազգային միաբանութիւնը չտկարացնելու, գործելու ազգի ու հայրենիքի գերագոյն շահով, մեծագոյն պատասխանատուութեամբ», – ընդգծեց Հայոց Հովուապետը՝ հայրական իր սէրն ու օրհնութիւնները բերելով ամենքին եւ վստահեցնելով, որ համայն հայ ժողովուրդը, Սուրբ Եկեղեցին իր թեմերով ու կառոյցներով արցախցիների հետ է Արցախի խաղաղ ու ազատ կեանքը հաստատելու եւ կորուստները վերականգնելու իրենց ջանքերում։
Հայոց Հայրապետը հայցեց Տիրոջ զօրակցութիւնն ու օգնականութիւնը Արցախի ժողովրդին եւ պետական այրերին պատերազմի հետեւանքների յաղթահարման, Արցախի կեանքի բնականոն ընթացքը վերահաստատելու կարեւոր գործում։ Նորին Սրբութիւնը իր օրհնութիւնը բերեց Պաշտպանութեան բանակի սպաներին ու զինուորներին, որ անձնանուիրումով կանգնած են հայրենեաց պաշտպանութեան դիրքերում՝ ընդգծելով նաեւ, որ Արցախի իւրաքանչիւր զաւակ հայրենեաց մարտիկ է եւ Արցախում իր կեցութեամբ է պահում հայրենի երկիրը։ Հայրապետն իր բարձր գնահատանքը բերեց Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեանը, ազգային-եկեղեցական անդաստանում շարունակական նպաստ բերող եւ պատերազմական դժուարին պայմաններում էլ Արցախին աջակցած բարերար բոլոր զաւակներին, աշխարհասփիւռ մեր ողջ ժողովրդին։
Այս առիթով Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն իր գնահատանքը բերեց Արցախի թեմի երկարամեայ առաջնորդ Տ. Պարգեւ արքեպիսկոպոս Մարտիրոսեանին, Արցախի թեմի ներկայիս առաջնորդ Տ. Վրթանէս եպիսկոպոս Աբրահամեանին եւ հոգեւոր դասին՝ Արցախի թեմը շէնացնելու, հայորդեաց հաւատքն ամրապնդելու, նաեւ պատերազմական ծանր շրջանում հաւատաւոր իրենց զաւակների հետ լինելու, նրանց քաջալերելու եւ մխիթարելու գովարժան ծառայութեան համար։
Արցախի սրտից Ամենայն Հայոց Հայրապետն իր գնահատանքն ու շնորհակալութիւնն ուղղեց Ռուսաստանի Դաշնութեան իշխանութիւններին, ՌԴ նախագահ Վլատիմիր Փութինին խաղաղութեան հաստատման ջանքերի համար, որով կանխուեցին մարդկային նոր կորուստները եւ հայկական բնակավայրերի աւերումները Ադրբեջանի կողմից սանձազերծուած լայնածաւալ պատերազմում: Նորին Սրբութիւնը նաեւ իր եղբայրական սերն ու շնորհակալութիւնը յայտնեց Մոսկուայի եւ Համայն Ռուսիոյ Կիրիլ Պատրիարքին խաղաղութեան հաստատման, ի մասնաւորի Դադիվանքի հոգեւոր կեանքի անխաթար ապահովման գործում իր բերած ջանքերի համար։ Այս առիթով Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը գնահատանքով անդրադարձաւ նաեւ Արցախում ռուս խաղաղապահների՝ անվտանգութեան ու իրավիճակի կայունութեան ապահովման գործում կարեւոր առաքելութեանը։
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն աղօթք բարձրացրեց արցախեան պատերազմում զոհուած զինուորների համար՝ վերստին մխիթարութիւն հայցելով Տիրոջից զոհուածների հարազատներին, ամէնքի սրտերին ու հոգիներին։ եւ շուտափոյթ վերադարձ մաղթելով գերիներին եւ անյայտ կորածներին։
Իր պատգամի վերջում Նորին Վեհափառութիւնը, Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ Հայրապետի մասունքներով օրհնելով Արցախի հաւատաւոր ժողովրդին, հայցեց, որ Փրկիչ Տէրը ամենազօր Իր Սուրբ Խաչի հովանու ներքոյ անսասան խաղաղութեան մէջ պահի Արցախի Հանրապետութիւնը եւ Աստծոյ ողորմութեամբ զօրանայ արցախահայութիւնը՝ կերտելով ստեղծագործ ու զարգացող կեանքի նորանոր յաջողութիւններ:
