Քաղաքական Ակնարկ. Պարոնայք Ղեկավարներ, Զօրամասերում Ձեր Զինուորները Մահանում Են, Սթափուէ՛ք

Մինչ ՀՀ գլխաւոր դատախազը, ՀՀ պաշտպանութեան նախարարը զինուորական դատախազութիւնում 2019 թուականն են ամփոփում, Զինուած ուժերում շարունակւում են ողբերգական դէպքերը:  Յունուարի 1-ից մինչեւ փետրուարի 12-ը բանակում մահացել է 10 զինուոր: Թիւը սարսափեցնող է, վտանգաւոր: Ընդ որում զոհերը ոչ հակառակորդի կրակոցից:

Մինչ ՀՀ գլխաւոր դատախազը գոհունակութիւն է յայտնում անցած տարուայ գրանցած արդիւնքներից, 2020-ը դեռ չսկսած, մահացութիւնների դէպքերը հասել են վտանգաւոր մակարդակի:

Հայաստանի Զինուած ուժերում եւ Արցախի Պաշտպանութեան բանակում 2018 թուականի ընթացքում արձանագրուել է 63 զինծառայողի մահուան դէպք, որոնցից 27-ը՝ ժամկէտային զինծառայող, 23-ը՝ պայմանագրային զինծառայող, 2-ը՝ ենթասպայ եւ 11 սպայ:

2019 թուականին ՀՀ Զինուած ուժերում եւ Արցախի պաշտպանութեան բանակում ընդհանուր թուով գրանցուել է 50 զինծառայողի մահուան դէպք։ Վերոնշեալ 50 դէպքերից 16-ը աւտովթարի հետեւանք են, 13-ը՝ առողջական խնդիրների, 10-ը՝ ինքնասպանութեան կամ ինքնասպանութեան հասցնելու, 5-ը՝ սպանութեան, 4-ը՝ հրադադարի ռեժիմի խախտման, 2-ը՝ դժբախտ պատահարի:

Իսկ ահա 2020 թուականի երկու ամսում արդէն 10 մահացութեան դէպք է գրանցուել: Ինքնասպանութիւններ, սպանութիւններ, ինքնասպանութեան  հասցնել դէպքեր, զօրամասում քրէական բարքերից բխող ողբերգութիւններ եւ այլն: Ինչքան էլ լուրջ վերլուծութիւններ կատարուեն, պատճառներ յայտարարուեն, միեւնոյն է, իրավիճակը մէկ բացատրութիւն ունի: Սպայական անձնակազմի բարձիթողի վիճակն ու հրամանատարների անուշադրութիւնն է բերում բանակում նման դէպքերի թուի աճին:

Վերջին մահացութեան դէպքը տեղի է ունեցել փետրուարի 12-ին Արցախի մարտական դիրքերից մէկում: Ժամկէտային զինծառայողներից մէկը վնասուածքը ստացել է գլխի շրջանում: Քննչական կոմիտէում քրէական գործ է յարուցուած: Ցաւալի է: Երբ զինուորը թշնամու կրակոցից է զոհւում, մի կերպ հնարաւոր է լինում ցաւն ու զայրոյթը մեղմել: Հերոսացնել նրան: Համարել, որ կեանքի գնով հայրենիքն է պաշտպանում: Բայց ինչ է նշանակում զինծառայողը մահացել է դեռեւս չպարզուած հանգամանքներում: Երբ պաշտպանական գերատեսչութիւնից նման բովանդակութեամբ հաղորդագրութիւն է ստացւում, արդէն հետագայ արդարացումներն ու պարզաբանումները գրոշի (մանր դրամ – խմբ.) արժէք չունեն:

Հայաստանի նման պետութեան համար սա չափից դուրս է: Ամեն օր զօրամասում եւ մարտական դիրքերում զինուոր է մահանում չպարզուած հանգամանքներում: Սթափուել է պէտք: Կեղծ օրակարգեր առաջ բերելով ու ժողովրդի ուշադրութիւնը բուն թեմաներից շեղելով երկիրը կործանման էք տանում:

Սա այն թեման է, որի մասին խօսելիս հնարաւոր չէ սեփական ցաւն ու ապրումները չարտայայտել: Հնարաւոր չէ զերծ մնալ զգայական մօտեցում ցուցաբերելուց: Հնարաւոր չէ սթափութեան կոչեր չանել: Պարոնայք սպաներ, հրամանատարներ, գերագոյն գլխաւոր հրամանատար: Ոչ մի քաղաքական թեմա զինուորի կեանքից թանկ չէ: Սթափուէ՛ք: Զգօնութիւն է հարկաւոր: Ֆէյսպուքում գրառումներ կատարելով երկիր չէք պահի: Հայրենիք չէք պահի: Բանակ չէք պահի: Նման դէպքերը հոգեբանօրէն ճնշում են զինուորներին: Իսկ առանց զինուորների հրամանատարներն ու սպաները ոչինչ են: Կարծում ենք գոնէ Ապրիլեան պատերազմը ապացուցել է դա:

Սթափուէ՛ք, քանի դեռ ուշ չէ: Մի՛ փոշիացրէք այն Զինուած ուժերը, որով մենք այդքան հպարտանում ենք: Մի՛ կոտրէք զինուորների ոգին: Գուցէ մենք շատ բան չենք տեսնում եւ հասկանում բանակից ու ծառայութիւնից, բայց մէկ բան յստակ հասկանում ենք: Միայն սպայական ու բարձրաստիճան հրամանատարական կազմի անուշադրութեան ու յանցաւոր անգործութեան պայմաններում կարող են նման դէպքեր տեղի ունենալ: Ծնողները ձեզ են վստահել իրենց երեխաներին: Գոնէ այդ վստահութիւնը մի՛ կոտրէք: Ինչպէ՞ս պէտք է նայէք ծնողների աչքերին ու ասէքՙ կը ներէք, մեր անուշադրութեան պատճառով ձեր որդին, գուցէ միակ, մահացել է: Ինչպէ՞ս: Պարոնայք ղեկավարներ, ձեր զինուորները զօրամասերում մահանում են: Եթէ այսպէս շարունակուի, մենք թշնամու կարիք չենք ունենայ: Թշնամու խնդիրը ինքներս ենք կատարումՙ մեր ամենաթողութեամբ ու անգործութեամբ:

ՔՐԻՍԹԻՆԱ ԱՂԱԼԱՐԵԱՆ