Յունուար 13-ին Սվազիլենտի թագաւոր Մսուադի 3-րդը հայկական Սուրբ Յարութիւն մատուռը եւ վանքապատկան հողերը պաշտօնապէս փոխանցած է Էջմիածինի կաթողիկոսարանին: Այս մասին կը հաղորդէ Hayernaysor.am-ը:
Մէկ տարի առաջ հայկական համայնքի ներկայացուցիչները Սվազիլենտի թագաւոր Մսուադի 3-րդին փոխանցած են խնդրագիր` Սուրբ Յարութիւն եկեղեցին Էջմիածինի կաթողիկոսարանին փոխանցելու մասին:
Հիմա արդէն Սվազիլենտի հայկական մատուռը իրապէս դարձաւ հայկական եւ այսուհետ օրէնքով կը պատկանի կաթողիկոսարանին:
Հեռաւոր ափրիկեան թագաւորութեան մէջ հայկական եկեղեցին յայտնուած է բացառապէս վերջերս` 1989 թուականին, շնորհիւ Գրիգոր Դերբելեանի:
Սվազիլենտի քաղաքացի Գրիգոր Դերբելեան ծնած է Այնթապ 1914 թուականին: Հայոց Ցեղասպանութեան ժամանակ Գրիգորին մայրը, 20 օրական տղան ձեռքը, ոտքով կը հասնի ամուսինին մօտ` Գահիրէ, իսկ քանի մը ամիս անց կը մահանայ: Աւարտելով Գահիրէի հայկական (հաւանաբար Ամերիկեան պէտք է ըլլայ, «Խմբ») համալսարանը, Գրիգորը 12 տարիներ կ՛աշխատի Խարթումի մէջ (Սուտան), ուր այդ ժամանակ կը գործէր բաւական մեծ հայկական համայնք: Այնուհետեւ կը սկսի աշխատիլ Եոհանեսպուրկի մէջ (Հարաւային Ափրիկէի Հանրապետութիւն՝ ՀԱՀ), Olivett-ի ընկերութեան մէջ:
Հասուն տարիքին Գրիգոր Դերբելեան կ՛որոշէ հաստատուիլ Սվազիլենտ, ուր իր իսկ խօսքերով, իրեն համար կը բացայայտուի հիանալի վայր մը՝ Փայն վելին (Սոճիի հովիտ), որ կը գտնուի Սվազիլենտի մայրաքաղաք Մպապանէն ոչ հեռու: Տեսնելով այդ վայրը Գրիգոր կ՛որոշէ, որ այստեղ կ՛ուզէ անցնել իր կեանքի մնացած տարիները ու այդտեղ ալ մահանալ:
Սոճիի հովիտի կեդրոնը, որուն բնապատկերը անոր կը յիշեցնէր Հայաստանը, Գրիգոր կը գնէ 11 էյքըր (արտավար) հողատարածք ու կը կառուցէ հայկական փոքրիկ մատուռ մը, կը տնկէ 1770 սոճիի եւ եղեւինի ծառեր: Մատուռի կողքէն փոքրիկ գետ կը հոսի, որ Գրիգորը կ՛անուանէ Արաքս, նոյնիսկ վահանակ կը տեղադրէ այդ անունով: Եկեղեցւոյ շինարարութիւնը կը տեւէ չորս տարիներ` 1985-էն մինչեւ 1989 թուականը:
Մօտ 60 հոգի նուիրատւութիւն կատարած են մատուռի կառուցման համար, Olivetti-ի ընկերութիւնը նոյնպէս, ուր երկար տարիներ աշխատած է Գրիգորը:
Մատուռը փոքրիկ է, ունի երկու գմբէթ:
Կառուցման համար օգտագործուած է տեղական շինանիւթ: Հետաքրքրական է, որ մատուռի յետնամասը յենած է մեծ քարի վրայ, որ կը ծառայէ իբրեւ խորան, ինչպէս Հայաստանի Սուրբ Գեղարդ եկեղեցին:
Այսօր ափրիկեան փոքրիկ Թագաւորութեան մէջ կը գործէ փոքրիկ հայկական համայնք` ընդամէնը 8 մարդ: Մատուռի եւ վանքապատկան հողերը սվազիլենտցի հայերուն խնամելու կ՛օգնեն հարեւան ՀԱՀի հայերը: