Հերակլ Բ. (նոյեմբերի 7 (18), 1720, Թելաւ, Վրաստան – յունուարի 11, 1798, Թելաւ, Վրաստան), Կախէթի մարզի (1744էն), ապա՝ Քարթլ-Կախէթի (1762էն) թագաւոր Բագրատունեաց թագաւորներու ընտանիքէն։ Ծրագրած է Հայաստանի եւ Վրաստանի միաւորմամբ ստեղծել քրիստօնեական ուժեղ պետութիւն։ Հայ ազատագրական շարժման գործիչներ Յովսէփ Էմին, Շահամիր Շահամիրեան, Յովսէփ Արղութեան, Յովհաննէս Լազարեան եւ ուրիշները կապեր հաստատած են Հերակլ Բ-ի հետ եւ առաջադրած են հայ-վրացական պետութիւն ստեղծելու նախագիծեր։ Այդ ծրագիրը չէ իրականացած Վրաստանի աւատատիրական ներքին երկպառակութիւններու եւ արտաքին անբարենպաստ քաղաքական իրավիճակին պատճառով։
Դեռ արքայազն ժամանակ մասնակցած է թուրքերու դէմ պատերազմին (1743-1746), ապա նաեւ՝ ղեկավարած է Աղա Մոհամմատ խանի դէմ վրաց ժողովուրդի ազատագրական պայքարը:
1783ին Հերակլ Բ կնքած է Գէորգիեւսկի (քաղաք Հիւսիսային Կովկասոի մէջ) դաշինք-պայմանագիրը, որով ճանչցած էէ Ռուսաստանի հովանաւորութիւնը եւ հրաժարած է ինքնուրոյն արտաքին քաղաքականութիւնէն։ Անոր օրով հիմնուած են պետական դպրոցներ եւ ճեմարաններ:
