«ԶԱՐԹՕՆՔ», ՊԷՅՐՈՒԹ – Տիրան Աճեմեան (21 Յուլիս 1902, Հալէպ – 10 Սեպտեմբեր 1991, Պէյրութ), դերասան, ծաղրանկարիչ:
Ուսումը կը ստանայ տեղւոյն գերմանական վարժարանէն, սկիզբէն ի յայտ կը բերէ արուեստագէտի խառնուածք եւ հակում դէպի գծագրութիւն, ինչ որ հետզհետէ կը փոխուի ծաղրանկարչութեան: Այս մէկը պատճառ կը հանդիսանայ մօտենալու բեմին, որուն կը նուիրուի սրտեռանդ:
1919-ին կ’անցնի Պոլիս: Հալէպ դարձին, կը կազմէ Երիտասարդաց միութեան թատերախումբը։
1921-էն սկսեալ կը բեմադրէ զանազան թատերախաղեր, որոնցմէ յիշենք «Կործանուած»-ը, «Աւերակների վրայ», «Պատուի համար», «Արցունքի հովիտը», «Հին Աստուածները» եւ այլն:
Աճեմեան օժանդակած է Հալէպ այցելող դերասաններուն, 1922-ին՝ Շահան Սարեան եւ Օննիկ Վոլգէրի, 1924-ին՝ Եգիպտահայ կոմիտէի խումբին: 1923-ին կը կազմէ Հալէպի սիրողական թատերախումբը եւ այլ ներկայացումներ կու տայ մինչեւ Բ. Աբովեանի Հալէպ ժամանումը, որուն հետ եւս կը խաղայ՝ պատասխանատու դերեր ստանձնելով: Ֆիլիփ Արփիարեան դերասան-ծաղրանկարիչը կը թելադրէ Տիրանին ամբողջովին նուիրուիլ ծաղրանկարչութեան ճիւղին:
1925 թուականին տեղափոխուած է Պէյրութ, ծաղրանկարներով հանդէս եկած է հայկական, ֆրանսական եւ արաբական մամուլին մէջ։
«Հայ գիր» մանկապատանեկան հրատարակչութիւնը լոյս ընծայած է Յովհաննէս Թումանեանի «Քաջ Նազար»-ը՝ Տիրան Աճեմեանի երգիծանկարներով:
Մահացած է 1991-ին Պէյրութ:
