Օգոստոսի 14-ին Հայաստանեայց Առաքելական Ս. Եկեղեցին մեծ շուքով նշեց Ս. Աստուածածնի Վերափոխման տօնը: Այս բերկրառատ օրուայ կապակցութեամբ Միածնաէջ Մայր Տաճարում մատուցուեց Ս. Պատարագ: Պատարագիչն էր Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Քրիստոնէական դաստիարակութեան կեդրոնի տնօրէն Գերաշնորհ Տ. Վարդան եպիսկոպոս Նաւասարդեանը:
«Հայաստանեայց Առաքելական Ս. Եկեղեցին այսօր տօնախմբում է յիշատակութիւնը հարիւրամեակներ առաջ տեղի ունեցած մի դէպքի, որ կապուած է մեր Տիրոջ մօր եւ Ընդհանրական Եկեղեցու մեծագոյն բարեխօս սրբերից մէկի` Աստուածամայր Ս. Կոյսի` դէպի երկինք վերափոխաման յիշատակութեան հետ: Հայ Եկեղեցին դարերի ընթացքում մշտապէս անդրադարձել է Աստուածամօրը`իբրեւ մարդկային ցեղի, իբրեւ մայրութեան, իբրեւ Աստուծոյ խօսքի հնազանդութեան գերագոյն եւ կատարեալ մի օրինակի: Աստուածամօրն են ընծայուել բազմաթիւ ստեղծագործութիւններ, տաղեր, գանձեր, հոգեւոր երգեր ու շարականներ եւ բազմատեսակ աղօթքներ: Հայ ժողովուրդը մշտապէս անդրադարձել է Աստուածամօր կերպարին ու Նրա արժանաւորութեանը: Նա մանուկ հասակից սպասաւորութեան համար ընծայուել էր Աստուծոյ Տաճարին, հոգեւոր կեանքի իմացականութեան յոյսով սնուել ու հասակ էր առել այնտեղից եւ Իր արժանաւորութեամբ ու մաքրութեամբ մարդկային կերպարի տասնվեցերորդ տարում այցելութեան էր արժանացել Տիրոջ հրեշտակի կողմից: Աւետման դրուագում Աւետարանիչը պատմում է` ինչպէս է երկխօսութիւն տեղի ունենում հրեշտակապետի ու Ս. Կոյսի միջեւ: Գիտենք, որ Աստուծոյ պատագամաբեր հրեշտակը Նրան բարի աւետիսն էր բերել` թէ Նա պէտք է ծնի համայն մարդկութեան Փրկչին` մեր Տէր Յիսուս Քրիստոսին: Այս երկխօսութեան աւարտին Ս. Կոյսը խոնարհ, հնազանդ, հեզ, մաքուր եւ սուրբ իր կերպարի մէջ շատ կարեւոր մի արտայայտութիւն է անում` ասելով. «ահաւասիկ, ես Տիրոջ աղախինը կամ եւ պիտի մնամ»: Եթէ առաջին կնոջով` նախամայր Եւայով, մեղքը եւ դատապարտութիւնը մտան մարդկային կեանք, ապա Աստուածամօր կերպարով` երկրորդ Եւայի` միեւնոյն մարդկային կերպարով, եղաւ մարդկային ազգի փրկութեան ճամբան: Աստուածամօր մեծութիւնը ոչ միայն այն կարեւոր դրուագի մէջ է, որ Աստուածածինն աշխարհ բերեց, Իր մարմնի հետ միախառնեց Աստուծոյ Ս. Հոգու այցելութիւնը եւ դարձաւ այն ոսկի տապանակը, որտեղից յայտնուեց համայն մարդկութեան բանականութեան ճշմարիտ Լոյսը: Աստուածածինն իր մօր օրինակելի խոնարհութեամբ եւ կանացիութեամբ հետեւեց Տիրոջը` ընկալելով եւ հասկանալով Տիրոջ բերած զոհողութեան, խաչի, փրկութեան եւ սիրոյ Աւետիսը: Աստուածամայրը, սիրելինե՛ր, մշտապէս ներշնշեց մեր ազգին ու բարեխօսեց մեզ համար: Հայ Եկեղեցին եօթ տօներ ունի` Աստուածամօրը նուիրուած, իսկ այս մէկը` որպէս մեծագոյնը, առանձնացուել է հինգ Տաղաւար տօների մէջ:
Այսօր ամէնքս Վերափոխման տօնին ուխտով եկել ենք այս Կաթողիկէն` Մայր Տաճարը` Հայ Եկեղեցու Մայր Աթոռը, որպէսզի մեր խոնարհութիւնը բերենք Աստուածածնի անունով կնքուած այս Կաթողիկէի խորանին, որտեղից Ս. Պատարագի խորհրդով դարձեալ պիտի կենդանանայ այսօրուայ յիշատակութիւնը եւ մեր Տէրը պէտք է ծնուի ու առատօրէն բաշխուի ամէնքիս կեանքում Հաղորդութեան Ս. Խորհուրդով` սիրոյ ճաշակումով. այն սիրոյ, որ մեր կեանքը պէտք է ամբողջութեամբ վերափոխի, մեր անձը պէտք է աղօթքով սրբագործի եւ միութիւնը հաստատի մեր ու Աստծոյ միջեւ:
Ինչպէս Եւայի մեղքի ճանապարհով խզում եւ զատում եղաւ մեր` մարդկութեան եւ Աստուծոյ անմերձենալիութեան ճանապարհին, այնպէս էլ Աստուածամօր կերպարով, Նրա միջնորդական եւ բարեխօսական շարունակական առաքելութեամբ մենք շնորհն ենք ստանում դառնալու Աստուծոյ ճշմարիտ Տաճարներ: Մեր անձնական կեանքը կերպարանափոխելով եւ վերափոխելով Աստուածամայրն իր մարդկային կերպարով ապականութիւն չտեսաւ մահուանից յետոյ, Նրա Միածին Որդին իջաւ երկնքից եւ Նրան երկրից երկինք վերափոխեց: Ուրեմն` Աստուածամայրը մեզ ամէնքիս Իր կեանքի կարեւորագոյն պատգամներից մէկն է փոխանցում` Աստուծոյ խօսքին, աւետարանական պատգամին կատարեալ հնազանդութեամբ կեանք ունենալ: Այս է կարեւոր պատգամը` վերափոխում ունենալ մեր կեանքում: Սա է քրիստոնեայի կեանքի ճամփան` անհատական փոփոխութիւն: Եւ այսօր, որ մենք եկել ենք այս սրբազան Տաճար մեր ուխտը նորոգելու Ս. Պատարագի մասնակցութեամբ, որի աւարտին Հայ Եկեղեցու դարաւոր աւանդոյթի համաձայն պէտք է կատարենք մեր երկրի առաջին հասունացող պտուղի` խաղողի օրհնութիւնը, որպէսզի խաղողի հիւթով պատրաստուած գինով մեր Տէրն իջնի Հաղորդութեան Ս. Խորհուրդի մէջ, սրբագործի այդ գինին եւ առատօրէն բաշխուի քրիստոնեաներիս կեանքում` որպէս կատարեալ փրկութիւն: Օրհնուելու է այս խաղողը եւ խաղողի միջոցով նաեւ` հայոց հողը, որպէսզի բերրի լինի, ապահովութեան մէջ լինեն մեր հայրենիքի սահմանները, մեր կեանքը, որպէսզի հանապազ բարգաւաճող լինի, որպէսզի մեր կեանքում քրիստոնէական գիտակցութեամբ հանդիպեն ողորմութիւնն ու ճշմարտութիւնը, ինչպէս Դաւիթ մարգարէն է ասում իր սաղմոսում: Եկէ՛ք աղօթենք, որ Աստուածամայրը դառնայ մեր բարեխօս եւ միջնորդ մայրը, որպէսզի այդ միջնորդութեան եւ բարեխօսութեան արդիւնքում մեր Տէր եւ Փրկիչը թագաւորի մեր կեանքում, եւ այն դառնայ Տիրոջ փառաբանութեան ճշմարիտ ընթացք: Աստուածամօր մշտամրմունջ բարեխօսութիւնը թո՛ղ ամէնքիս պարգեւի շնորհք, սէր եւ խաղաղութիւն»,-ասաց Վարդան Սրբազանն իր քարոզում:
Հաւարտ Ս. Պատարագի, հանդիսապետութեամբ Գերաշնորհ Տ. Ոսկան արքեպիսկոպոս Գալփաքեանի, Ս. Տրդատի բաց խորանի վրայ կատարուեց Խաղողօրհնէքի արարողութիւնը:
Վերջում օրհնուած խաղողի ողկոյզները բաժանուեցին հաւատաւոր ժողովրդին:
