Ն.Ս.Օ.Տ»Տ. Գարեգին Բ Ծայրագոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի օրհնութեամբ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինի Հրատարակչական բաժինը լոյս ընծայած է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինի միայբան Տ. Սահակ վարդապետ Շաքարեանի «Նոր Նախիջեւանի եւ Բեսարաբիայի հայոց թեմը» մենագրութիւնը: Այս մասին կը յայտնէ Էջմիածինի մամլոյ ծառայութիւնը։
Գիրքի մէջ հեղինակը արխիւային փաստաթուղթերու, պարբերական մամուլի եւ պատմագիտական գրականութեան համակողմանի քննութեամբ կը ներկայացնէ Բեսարաբիայի տարածքի մէջ հայկական գաղթավայրերու յառաջացման, եկեղեցիներու կառուցման եւ տարբեր եկեղեցական ծխական հաստատութիւններու ստեղծման ու գործունէութեան հարիւրամեայ պատմութիւնը, որ կ’ընդգրկէ 1812-1920 թթ. ժամանակահատուածը: Աշխատութեան մէջ մասնաւորապէս անդրադարձ կայ Բեսարաբիոյ թեմակալ առաջնորդներու եւ հայ նշանաւոր գործիչներու գործունէութեան: Հեղինակը քննութեան առած է նաեւ թեմի տարածքի մէջ գտնուող էջմիածնապատկան կալուածներու ընդհանուր դրութիւնը, քանակը եւ շահագործման հետ կապուած խնդիրները:
Գիրքը հրատարակուած է մեկենասութեամբ «Սարգիս Գաբրիէլեան» հիմնադրամի:
