Մայիսի 4-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը հովուապետական այցով ժամանեց Կրետէ (Յունաստան)` հանդիսապետելու Հերակլիոնի Ս. Յովհաննու Կարապետի հայկական եկեղեցու 350-ամեակին նուիրուած միջոցառումները: Այս առիթով հաւատացելոց օրհնութեան եւ երկրպագութեան համար Կրետէ բերուեց Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում պահուող` Ս. Յովհաննէս Մկրտչի մասունքներով խաչը:
Վեհափառ Հայրապետին Հերակլիոնի օդանաւակայանում դիմաւորեցին Կրետէի հոգեւոր եւ աշխարհիկ իշխանութիւնների ներկայացուցիչներ, համայնքային կառոյցների պատասխանատուներ, ինչպէս նաեւ այս առիթով Կրետէ ժամանած հայ եկեղեցականներ:
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին մասնաւորապէս ողջունելու էին եկել Յոյն Ուղղափառ Եկեղեցու Կրետէի Նորին Սրբազնութիւն Իրենէոս Արքեպիսկոպոսը, Յունաստանի ԱԳ փոխնախարար Մարկոս Բոլարիսը, Կրետէի նահանգապետ Ստաւրոս Առնաուտակիսը: Նորին Սրբութեանն օդանաւի մօտ դիմաւորեցին նաեւ Կ. Պոլսի Հայոց պատրիարքական փոխանորդ Գերաշնորհ Տ. Արամ արքեպիսկոպոս Աթեշեանը, Յունաստանում Հայաստանի Հանրապետութեան արտակարգ եւ լիազօր դեսպան Ֆադեյ Չարչողլեանը, Հայաստանի Աստուածաշնչային ընկերութեան գլխաւոր քարտուղար Գերաշնորհ Տ. Եզնիկ արքեպիսկոպոս Պետրոսեանը, Ռուսաստանի եւ Նոր Նախիջեւանի Հայոց թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Եզրաս արքեպիսկոպոս Ներսիսեանը, Յունաստանի Հայոց թեմի առաջնորդական տեղապահ Հոգեշնորհ Տ. Խորէն վարդապետ Առաքելեանը, Կ.Պոլսի Հայոց Պատրիարքութեան միաբան Հոգեշնորհ Տ. Եղիշէ վարդապետ Ուչքունեանը, Յունահայոց թեմի Թեմական խորհրդի ատենապետ Մերուժան Հարթենեանը, Կրետէի հովուութեան ծխական խորհրդի ատենապետ Անտոնիս Բենարդին եւ գանձապահ Սանտի Աւետիսեանը:
Բարիգալստեան խօսքերից եւ Հայոց Հովուապետի ու Իրենէոս Արքեպիսկոպոսի եղբայրական ողջագուրումից յետոյ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի պատուիրակութիւնը մեկնեց Հերակլիոն:
Նոյն օրը երեկոյեան Հերակլիոնի «Աստորիայ» թատրոնում Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը ներկայ գտնուեց Ս. Յովհաննու Կարապետի հայկական եկեղեցու 350-ամեակին նուիրուած համերգին, որին Կրետէի հայ համայնքի ուրախութեանը բաժնեկից էին նաեւ բազում յոյներ, տօնախմբութեան առիթով Աթէնքից, Պոլսից եւ Մոսկուայից ժամանած ուխտաւորներ:
Հանդիսութիւնը բացուեց Կրետէի հովուութեան ծխական խորհրդի ատենապետ Անտոնիս Բենարդիի խօսքով: Այնուհետեւ պաշտօնական խօսքով հանդէս եկան Կրետէի Նորին Սրբազնութիւն Իրենէոս Արքեպիսկոպոսը եւ Յունաստանի ԱԳ փոխնախարար Մարկոս Բոլարիսը` պատմական նկատելով Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի այցը Կրետէ: ԱԳ փոխնախարարը Վեհափառ Հայրապետին փոխանցեց Յունաստանի վարչապետի եւ Արտաքին գործերի նախարարի ողջոյնները, ինչպէս նաեւ Աթէնք այցելելու` Յունաստանի վարչապետի պաշտօնական հրաւէրը: Իր խօսքում նա անդրադարձ կատարեց նաեւ հայ ժողովրդի համար ապրիլ 24-ի խորհրդին:
Հայոց Հայրապետի այցի առիթով ուրախութիւն արտայայտեցին նաեւ Կրետէի նահանգապետարանի եւ Հերակլիոնի քաղաքապետարանի ներկայացուցիչները` իրենց զօրակցութիւնը յայտնելով Կրետէի հայութեանն իր բոլոր համայնքային նախաձեռնութիւններում:
Երեկոյթի մշակութային յայտագրին իրենց մասնակցութիւնը բերեցին Ռուսաստանի եւ Նոր Նախիջեւանի Հայոց թեմի Մոսկուայի հայորդեաց տան «Հայասայ» պարախումբը եւ Սուրբ Պայծառակերպութիւն առաջնորդանիստ եկեղեցու երգչախումբը, ինչպէս նաեւ Կրետէի պարային համոյթներ:
Համերգն ամփոփուեց Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի օրհնութեան խօսքով:
Ողջունելով հանդիսութեան մասնակիցներին` Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն իր ուրախութիւնը յայտնեց Սուրբ Յովհաննու Կարապետի եկեղեցու 350-ամեակի առիթով Կրետէ կատարելիք առաջին հովուապետական այցի առնչութեամբ` նշելով, որ հայրենիքից եւ աշխարհի տարբեր երկրներից հայորդիներ եկել են յաւելելու Կրետէի հայութեան ուրախութիւնը այս պատմական իրադարձութեան կապակցութեամբ:
Վեհափառ Հայրապետը գնահատանքով արձանագրեց, որ Կրետէի հայ համայնքը, հակառակ փոքրաթիւ լինելուն, շարունակում է արթուն եւ աշխոյժ պահել իր հաւատքը` հաւատարմութիւնը պահպանելով իրենց հայրերի սրբազան աւանդների ու ժառանգութեան նկատմամբ:
Գոհունակութեամբ անդրադառնալով Կրետէի հոգեւոր եւ աշխարհիկ իշխանութիւնների կողմից ցուցաբերուած ջերմ հիւրաընկալութեանը` Նորին Սրբութիւնը ընդգծեց, որ հայ եւ յոյն ժողովուրդների բարեկամութիւնը գալիս է դարերի խորքից, աւելին` երկու հաւատակից ժողովուրդները դարեր շարունակ կողք կողքի են ապրել, արարել ու յաղթահարել պատմութեան ընթացքում իրենց բաժին ընկած փորձութիւններն ու տառապանքները, վերապրել նաեւ ցեղասպանութիւնը` յանուն հաւատքի հեղելով իրենց արիւնը, նահատակուելով յանուն Քրիստոսի: Հայոց Հովուապետի խօսքով, հեղուած այդ արիւնը առաւել եւս զօրացրել է մեր ժողովուրդների բարեկամութիւնը: Վեհափառ Հայրապետը հաստատեց, որ երկու ազգերի եւ պետութիւնների միջեւ այդ բարեկամութիւնը այսօր էլ շարունակում է զօրանալ եւ բարի արդիւնք պարգեւել` մաղթելով, որ այս նուիրական հողի վրայ հայ ժողովրդի զաւակները շարունակեն իրենց օրհնեալ կեանքը եւ մշտապէս զօրեղացնեն ժողովուրդների եղբայրութիւնն ու բարեկամութիւնը:
Տօնական օրեր եւ գեղեցիկ հոգեւոր ապրումներ պարգեւելու համար Նորին Սրբութիւնն իր գնահատանքը յայտնեց այցի կազմակերպիչ Եզնիկ արքեպիսկոպոսին, Խորէն վարդապետին եւ եկեղեցական վարչութեան անդամներին:
Վեհափառ Հայրապետն իր գնահատանքը փոխանցեց Յունաստանի կառավարութեանը եւ Կրետէի նահանգային ու քաղաքային իշխանութիւններին հայ համայնքի նկատմամբ իրենց ազնիւ հոգատարութեան, ինչպէս նաեւ յոբելեանական այս տօնախմբութեանը բերած նշանակալի նպաստի համար:
Խօսքի աւարտին Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն իր աղօթքը բարձրացրեց Կրետէի եւ նրա հաւատաւոր ժողովրդի համար` հայցելով Երկնաւորի Սուրբ Աջի հովանին նրա խաղաղ, բարօր ու առաջընթաց կեանքի համար: Հայոց Հայրապետը մաղթեց, որ Աստուած պայծառ ու արգասաւոր պահի երկու ժողովուրդների հաւատքը:
