Կիրակի, 29. 06. 2025

ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ԱՌՈՂՋ ՄԹՆՈԼՈՐՏԻ ՄԷՋ ՍԿՍԱՒ ԱՐԵՒՄՏԱՀԱՅԵՐԷՆԻՆ ՆՈՒԻՐՈՒԱԾ ՈՒԻՔԻ ՃԱՄԲԱՐԸ

0

Երկուշաբթի, 3 Օգոստոս 2015-ին, երեկոյեան ժամը 8։00-ին, Զմմառի Հայր Շէլհուպ կեդրոնին մէջ տեղի ունեցաւ Ուիքի ճամբարի բացման հանդիսութիւնը, կազմակերպութեամբ Ուքիմետիա Հայաստան հասարակական կազմակերպութեան եւ հովանաւորութեամբ Գալուստ Կիւլպէնկեան հիմնադրամին։ Ճամբարին իրենց մասնակցութիւնը կը բերեն լիբանանահայ 10 վարժարաններէն 43 աշակերտներ, որոնց ընկերակցեցան Հայաստանէն Ուիքի խմբագրող աշակերտներ։

Հաւաքին բարի գալուստի խօսքը արտասանեց Ուիքիմետիա Հայաստանի Լիբանանի համակարգող Րաֆֆի Տէմիրճեան, որ ներկայացուց ճամբարի օրէնքները եւ յայտագիրը։ Տէմիրճեան շնորհակալութիւն յայտնեց մասնակից աշակերտներու ծնողներուն, ուսուցիչներուն եւ տնօրէններուն, որոնք վստահութեամբ եւ գործակցութեամբ մասնակից դարձան նշեալ նախաձեռնութեան յաջոութեան։

Ուիքիմետիա Հայաստանի նախագահ Սուսաննա Մկրտչեան ըսաւ, որ ուիքի ճամբարը ազատ մթնոլորտի մէջ մտային զարգացումներու նպաստող միջավայր է։ Ան աւելցուց, որ Ուիքիփետիան լեզուները կենդանի պահելու լաւագոյն եւ արդիական միջոցն է, եւ այս առնչութեամբ Արեւմտահայերէն Ուիքիփետիան նշեալ նպատակին էապէս կը ծառայէ։ Մկրտչեան յայտնեց, որ իւրաքանչիւր աշակերտ, ուսուցիչ, խմբագիր իր փոքր թէ մեծ մասնակցութեամբ կրնայ քար մը աւելցնելով նպաստել հաւաքական աշխատանքին։

Ապա Լիզպոնէն Սքայփ-ի ճամբով իր սրտի խօսքը փոխանցեց Գալուստ Կիւլպէնկեան հիմնարկի հայկական բաժանմունքի տնօրէն Ռազմիկ Փանոսեան, որ մեծապէս գնահատեց Արեւմտահայերէնի անդրանիկ ճամբարին կազմակերպումը։ Փանոսեան շնորհակալութիւն յայտնեց Սուսաննա Մկրտչեանին, Րաֆֆի Տէմիրճեանին եւ բոլոր անոնց որոնք մասնակից դարձան այս նախաձեռնութեան յաջողութեան։ Փանոսեան յոյս յայտնեց, որ Ուիքի ճամբարը կը ծառայէ իր նպատակին ու աշակերտները ընկերային առողջ մթնոլորտի մէջ կը դառնան Ուիքի խմբագիրներ։

Իր կարգին, Գալուստ Կիւլպէնեան հիմնադրամի Արեւմտահայերէնի տարածման ծրագիրներու աւագ վարիչ Անի Կարմիրեան շեշտեց, թէ աշակերտները պէտք չէ վախնան սխալներէն, այլ՝ պէտք է ինքնավստահութեամբ աշխատին, որպէսզի կատարելագործեն իրենց թեքնիքական եւ լեզուական կարողականութիւնները։ Կարմիրեան մաղթեց, որ այս ճամբարը սկիզբ կը հանդիսանայ Արեւմտահայերէն Ուիքիփետիայի զարգացման նոր իրագործումներուն։

Ապա տեղի ունեցաւ Ուիքի ճամբարին մասնակցող աշակերտներու ծանօթացումը։

Յայտնենք, որ Ուիքի ճամբարը իր աւարտին կը հասնի 12 Օգոստոս 2015-ին։ Ճամբարին մասնակիցները պիտի սորվին գործածել Ուիքիփետիան, խմբագրել արեւմտահայերէնով եւ անցընել հաճելի ու ուրախ պահեր։

«Ուաշինկթըն Փոսթ» Ատրպէյճանը Նմանցուց Հիւսիսային Քորէային

0

«Ուաշինկթըն Փոսթ» թերթը հրապարակեց աշխարհի մէջ բռնապետական համակարգը ընտրական զեղծարարութիւններու մասին յօդուած մը, ուր յիշատակութիւն կայ նաեւ 2013-ին Ատրպէյճանի նախագահական ընտրութիւններու եւ Իլհամ Ալիեւի ընտրութիւնը ապահովելու զեղծարարութիւններու մասին:

Պոլսոյ «Նոր Մարմարա»-ն կը հաղորդէ, թէ թերթը բաղդատութիւններ կ՛ընէ Ատրպէյճանի ու հիւսիսային Քորէայի միջեւ, ուր անցեալ կիրակի քաղաքապետական ընտրութիւններ տեղի ունեցած էին, եւ ընտրողներու 99.97 տոկոսը իբր թէ մասնակցած էր ընտրութիւններուն: Ամերիկեան հեղինակաւոր թերթը այդ առնչութեամբ կը յիշատակէ նաեւ 2013-ին Ատրպէյճանի նախագահական ընտրութիւնները եւ հետեւեալը կը գրէ.

«2013-ին, նախագահական ընտրութիւններու նախորդող օրը, տակաւին քուէարկութիւնը չէր սկսած, երբ Ատրպէյճանի Կեդրոնական ընտրական յանձնաժողովը գրպանի հեռաձայններով օգտատէրերուն հաղորդեց ընտրութիւններուն արդիւնքները: Նշուեցաւ որ նախագահ Իլհամ Ալիեւ դարձեալ 72 տոկոսով յաղթանակ տարած էր: Ընդդիմութեան թեկնածուն ալ իբր թէ ընդամէնը 10 տոկոս քուէ հաւաքած էր: Սակայն ատեն մը ետք պետական մարմինը հաղորդագրութիւն մը տարածեց, թէ հեռաձայններուն ուղարկուած ցուցանիշները գրանցուած են նախորդ տարիներու ընտրութիւններու ընթացքին եւ սխալմամբ է, որ հրապարակուած են»:

Թերթը կ՛ընդգծէ, որ ընտրութիւններուն մասնակցութեան եւ արդիւնքներու նմանօրինակ բարձր ցուցանիշները յատկանշական են բռնապետական երկիրներուն, ինչպիսքի են Հիւսիսային Քորէա, Ատրպէյճան, Ղազախստան եւ այլն:

10

Թրքական «Sabah» Թերթը Փորձած է Աղաւաղել Զօրավար Անդրանիկի Կերպարը

0

Թրքական «Sabah» իշխանամէտ թերթի կայքը իր աւանդական հակահայկական քարոզչութեան ծիրէն ներս այս անգամ  անդրադարձած է Զօրավար Անդրանիկի կերպարին։ Այս մասին կը գրէ ermenihaber.am-ը:

Կայքը զօրավարի նկարներուն զուգահեռ տեղադրուած նիւթերուն մէջ կը  նշէ, որ Անդրանիկ Օզանեան եղած է հայ պարտիզաններու առաջնորդն ու ռուսական բանակի կազմին մէջ հայ կամաւորականներու զօրամիաւորումներու հրամանատարը:

Այնուհետեւ կ’անցնի զօրավարի կերպարի սեւացման` անոր մեղադրելով Օսմանեան կայսրութեան մէջքէն հարուածելու, խաղաղ բնակչութեան ջարդեր իրականացնելու մէջ:

Ցեղասպանութեան Տարելիցին Անգլերէնով Վերահրատարակուած է Թոմարզա Հայկական Գիւղի Պատմութիւնը

0

Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին առնչութեամբ Միացեալ Նահանգներու մէջ լոյս տեսած է Վինսգոնսինի մէջ բնակող Թորոս Մատաղճեանի «Յուշամատեան Թոմարզայի» գիրքին անգլերէն տարբերակը:

Վկայակոչելով Journal Times պարբերականը՝ Artsakhpress.am կը յայտնէ,  թէ յուշամատեանը հետաքրքրական ազգագրական եւ պատմական տեղեկատւութիւն կը հաղորդէ այժմեան Թուրքիոյ Թոմարզա հայկական գիւղի ծագման, զարգացման եւ վերջապէս 1915 թուականին տեղի բնակչութեան գաղթի մասին դէպի ԱՄՆ Վինսգոնսին նահանգ: Անիկա կը  ներառէ Թոմարզայի բնակիչներու յուշերը եւ վկայութիւնները, որոնք հաւաքագրուած են 60 տարի առաջ:

Կաշկակար Թորոս Մատաղճեան ԱՄՆ գաղթած է 1910 թուականին: «Յուշամատեան Թոմարզայի» գիրքը հեղինակի առաջին հրատարակութիւնն է: Անիկա լոյս տեսած է 1959 թուականին հայերէնով եւ նուիրուած է ապագայ սերունդներուն` ի յիշատակ հեղինակի ծննդավայրի: Գիրքը վերահարատարակած է Թորոս Մատաղճեանի թոռնուհին` Ժանէթ Մրազեգ Մատաղճեանը: Յուշագրութիւնը անգլերէն թարգմանած է Գերապատուելի Արթեն Աշճեան: Գիրքը հասանելի է Amazon.com կայքին միջոցով: Մէկական օրինակ նուիրուած է Ռասինի հանրային գրադարանին եւ Սուրբ Մեսրոպ եկեղեցւոյ գրադարանին:

«Քեզ Հետ, Հայաստան». Լոնտոնի Գատոկան Համերգասրահին Մէջ Տիանա Ադամեանը Փայլուն Ելոյթ Ունեցած է

0

Յուլիս 21-ին մեծ շուքով տեղի ունեցաւ «Քեզ հետ, Հայաստան» համերգաշարի թիւով 5-րդ համերգը` Լոնտոնի հեղինակաւոր Գատոկան համերգասրահին մէջ: Լոնտոնի թագաւորական նուագախումբի եւ Կրեմմի կրկնակի մրցանակակիր աշխարհահռչակ ջութակահար եւ խմբավար Ցուկերմանի մասնակցութեամբ Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակը ոգեկոչող համերգը դարձաւ ցեղասպանութիւնը դեռ պաշտօնապէս չճանչցած Միացեալ Թագաւորութեան կարեւորագոյն իրադարձութիւններէն մէկը: Այս մասին կը հաղորդէ Hayernaysor.am-ը։

Հայ 15-ամեայ ջութակահար Տիանա Ադամեանին բացառիկ հնարաւորութիւն շնորհուած էր կատարելու Պախի կրկնակի քոնսերթը` առասպելական ջութակահար Ցուկերմանի եւ Լոնտոնի թագաւորական ֆիլհարմոնիկ նուագախումբի հետ: Համերգէն յետոյ բրիտանական մամուլին մէջ եղան բազմաթիւ հիացական անդրադարձներ: Գերհագեցած լոնտոնեան մշակութային կեանքին մէջ «Քեզ հետ, Հայաստան» իրադարձային համերգը առանձնայատուկ լուսաբանման արժանացուցած է BBC Radio 4, «Աշխարհն այս երեկոյ» հաղորդաշարը, որ կը համարուի առաջատարներէն մէկը եւ որուն ունկնդիրներէն մէկն է Մեծ Բրիտանիոյ վարչապետը:

Շուրջ 45 միլիոն ունկնդիր ունեցող BBC World Service Radio, «Նորութիւններու ժամ» հաղորդման «Երաժշտութիւնը` իբրեւ դիւանագիտութիւն» վերնագրուած յատուկ թողարկումը հիւրընկալած էր Ցուկերմանը եւ խօսած համերգի եւ համամարդկային արժէքներու շուրջ:

Միլիոնաւոր մարդիկ հետեւած են հրապարակումներուն առցանց մամուլով, ինչպէս նաեւ` լուսաբանման գործընթացին ներգրաւուած եղած են յայտնի Daily Telegraph, The Guardian, Sunday Times,Bachtrack թերթերը, այլոց շարքին: Amati Magazine հեղինակաւոր առցանց ամսագիրը մասնագէտ ջութակահարներու համար հարցազրոյց հրապարակած է Տիանա Ադամեանի հետ եւ համարած անոր շաբթուան արտիստ:

Էսքիշեհիրի Հայկական Եկեղեցին Իբրեւ Մշակոյթի Տուն Պիտի Ծառայէ

0

Թուրքիոյ Մշակոյթի եւ զբօսաշրջութեան նախարարութիւնը որոշած է վերանորոգել Էսքիշեհիրի Սիվրիհիսար գաւառին մէջ գտնուող 1881թ. կառուցուած Սուրբ Երրորդութիւն հայկական եկեղեցին: Այս մասին կը հաղորդէ Akunq.net-ը` վկայակոչելով թրքական լրատուամիջոցները:

Երկար ժամանակ իբրեւ պահեստ օգտագործուած սոյն եկեղեցին՝ վերականգնուելէն ետք պիտի ծառայէ իբրեւ մշակոյթի տուն: Ըստ աղբիւրին` Սուրբ Երրորդութիւն եկեղեցին պիտի դառնայ մշակոյթի տուն, որ պիտի ունենայ ցուցասրահ, համերգասրահ եւ ժողովասրահ:

ՀՀ Նախագահը Պարգեւատրած է Պոլսահայ Երգչուհի Սիպիլը

0

Համահայկական 6-րդ խաղերու բացման, որ տեղի ունեցաւ Օգոստոս 2-ին, ելոյթ ունեցաւ նաեւ  պոլսահայ երգչուհի Սիպիլը:

Օգոստոս 3-ին, Սիպիլը, Համահայկական 6-րդ խաղերու կազմակերպման գործին ներդրած նշանակալի աւանդին համար, ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեանի կողմէ պարգեւատրուած է  մետալով:

«Այսօր ՀՀ նախագահի կողմէ պարգեւատրուած եմ «երախտագիտութեան» մետալով, որուն համար շատ ուրախ եւ զգացուած եմ»,- գրած է  երգչուհին Facebook-ի իր էջին։

3

 

4

Կեսարիոյ 300-ամեայ Հայկական Վանքը Աւերակներու կը Վերածուի Այժմեան Թուրքիոյ Մէջ

0

Այժմեան Թուրքիոյ տարածքին գտնուող Թոմարզա վարչական շրջանի Սուրբ Աստուածածին300-ամեայ վանքը աւերման եզրին է:

Երբեմնի կանգուն վանքէն ընդամէնը մնացած է քանի մը քանդուած պատ։ Այս մասին, ըստ Artsakhpress.am-ի, կը հաղորդէ թրքական The Hurriyet Daily News պարբերականը:

Մարիամ Աստուածածնին նուիրուած հայկական վանքը եղած է ուխտագնացութեան կարեւոր վայր: Վանքին կից ժամանակին գործած է Գրիգորեան հայկական հոգեւոր դպրոցը: Այնտեղ հիւրընկալուած է բրիտանացի յայտնի ճանապարհորդ, հնագէտ եւ գրող Կերդրուտ Պէլին:

1915 թուականի Հայոց Ցեղասպանութեան տարիներուն անիկա թալանուած եւ լքուած է: Խումբ մը հայ վանականներ փորձած են վերականգնել եկեղեցին` չնայած մեծ վնասներուն, սակայն չեն յաջողած:

‘Til We Meet Again, Artsakh

0

By Claudia Leist
Yerakouyn.com

I remember hearing stories about Youth Corps and how it will change my life in so many ways. I don’t remember being told that my life would begin to change after only one jampar in Askeran, Artsakh. I sit and replay memories of the past two weeks in my head, smiling to myself, still in awe of the fact that I am here.

My eyes fill with tears at the thought of possibly never seeing the glowing faces of my campers again, and that in a short amount of years, many of these teenage boys will be fighting for this small but incredibly proud republic. While children back home are planning on becoming doctors, professional athletes, and actors, the young men here are planning what position they want to serve in the military and what weapon they will be carrying to defend this land when they turn 18.

Being in Artsakh these past two weeks has felt like a completely different world, and I know it will feel different than the next two jampars that will be held in Armenia. These campers have taught me much more about myself and my life than I have been able to teach them in the two weeks that we have been together. Seeing children so proud of where they are from and this land that they are able to call “azad angakh Artsakh” affects me in an unexplainable way.

One of my favorite moments from this jampar was when I told my campers that I am only half Armenian and that my other half is German. I got wide-eyed looks of amazement. They then asked me, “Payts Hayeren hasganoom es?” and I responded, “Ayo, payts Haygagan tbrots chi katsi,” and after 25 looks of confusion and interest, one of my 16-year-old boys smiled and said “Abrik” and gave me a hug. I couldn’t hold back the burning sensation of tears in my eyes at how much that reaction affected me.

I came to Youth Corps unsure of my ability to communicate with these kids, unsure of what to expect, and hoping for a great experience. Now that I am here, I have never felt more Armenian and I have never felt so proud of where I come from. This trip is a blessing for me just as much as it is for these kids, and I admire every single one of them for the lives they lead and who they will become. I have gotten attached and it is going to be so difficult to let this go.

The next three weeks have so many incredible things in store, but I will never forget the special connection I have with these children in Artsakh. I hold back tears as I write this, but I feel nothing but happiness and pride. I am so excited to see what the future weeks hold.

“I Want My Children and Grandchildren to Live in a Better World Without Genocide”

0

In the 100th anniversary of the Armenian Genocide Aysor.am presents a special project within which we shall consider cultural, scientific and social projects implementing these days. Today we talked to Canadian poet and scholar, professor of the Royal Military College of Canada (Kensingten) Alan Whitehorn.

He is the author of several books: “Fair poems. Remembering the Armenian Genocide”, “Ancestral Voices: Identity, national origin and remembering Genocide”, “Armenian Genocide: Collision to an inertia of indifference” and so on.

Note that his verses have been cited by the Canadian government, during the parliamentary debates dedicated to the Armenian Genocide. Alan Whitehorn was in Yerevan within the “Literary Ark 2015″ annual international festival.

-Mr. Whitehorn, do you remember how you first listened about the Armenian Genocide?

– My mother is Armenian (smiling). My grandmother is genocide survivor. She has lived in a refugee camp for about 10 years and so she has never known her real name and age. After escaping she has appeared in Greece and has been adopted by the Armenian family. Later, my mother was born.

Frankly speaking, my mother almost has never told the stories she had heard about the Armenian Genocide. I have learned more from my aunt.

I remember 1980, when I began to study the Genocide I was doing it for me to understand how all this has happened. I remember mostly I found and read global and Canadian media, which were published in 1915.

– After starting the researches, which were the first discovery for you?

– There was such a revelation. I clearly remember that I was very surprised by the fact that the more they write about the Genocide was in 1915. For example, The New York Times, Toronto newspapers. I was surprised that the World was informed and was silent.

So I summoned all my studies in one package and sent it to the media. Thus began my career. They began invite me to press conferences, discussions. After that I published 5 books on the Armenian Genocide.

Three books are collections of poems and essays are included in the other two. My latest book on the Armenian Genocide is the first encyclopedia, which has more than 400 pages. It includes the Armenian Genocide eyewitness accounts, the 1915 documents, chronology, everything about the Genocide. It is also expected that in addition to printed version there will also be an electronic version of this encyclopedia.

So, I work, despite the fact that about 7 years ago, the Turkish government tried to silence me.

– How?

– A little hard to talk about it now. There is information that must not be public. Overall, it is more important, that in response to the attempt to silence me, I published a new book (smiling). It is a collection of poems on the Genocide and my point is that: no, I will not keep silent.

-You spoke about the effort they wanted to silence you. Have you ever met your Turkish colleagues: academic circles of people who do not deny what happened?

– I have worked with genocide experts from around the world, including the Turks. I know Taner Akcam very well. I have also communicated with Turkish civil society activists. I have thought at the summer school with many Turkish scholars. I’ve also worked with many young students, including Turks, who had a master or postgraduate degrees.

You know, it’s hard to generalize their knowledge about the genocide. This issue was individual, some were very aware, some not so much. The main purpose of the two-week course was to inform about the Armenian Genocide, in global Genocides context.

– The Armenian genocide was the first genocide of 20th century and, unfortunately, not the last. It is often said if it has begun with the Armenians, they need to put a full stop. In the sense that the Armenians have a lot to do concerning not only to their own genocide, but in general terms to prevent genocide. What do you think about the Armenians should really take these so-called international judge role?

-Two things I would like to say. Firstly, the Armenian genocide should be considered not the first genocide of 20th century, but one of the firsts, because there has been other Genocide by Germany.

The Turks continue deny what they have done. And it is also genocide. Any nation that has survived the genocide, whether Armenia, Polish, Jewish, should be able to present the history of the country, and thereby prevent future genocides.

Armenia and Yerevan should play an important role in the prevention of genocide, human rights awareness. For example, there must be some courses where students will be informed about this. I have been asked to undertake such a course, but I was so busy with the creation of this encyclopedia that could not do it because of timeless. Maybe the 101 anniversary will further raise awareness about this issue.

-It is often said that the 100-year-old is a watershed. By this edge the pain must be turn to a real fight.

-You know, I think the pain, mourning will always be. But after this year we must continue to learn, to look for, to understand and also to teach others.

-In conclusion, speak about your new work.

-After 2015 I have promised my wife that I will relax a bit (laughing). But she also knows the fact that I’m still writing and teaching about the Armenian genocide. I say this as a father and grandfather. I want my children and grandchildren to live in a better world, a world without genocide. Therefore, I cannot remain silent and cannot relax. I will continue to work.