Հայաստանի բասկետբոլի ֆեդերացիայի փոխնախագահ Արա Պողոսյանի կարծիքով, Հայաստանի նորաստեղծ առաջնությունը կարող է մեծ հետաքրքրություն առաջացնել երկրպագուների շրջանում:

«Մի քանի տարի առաջ փորձ եղել է մի քանի թիմով առաջնություն անցկացնել, բայց ոչ այս մակարդակով և մասշտաբով: Առաջնության կարող էին մասնակցել  8-9 թիմ: Ցանկացողներ շատ կային, բայց մենք բարձրակարգ խաղացողներ քիչ ունենք. 7 թիմն էլ կարծես շատ է: Մի քանի թիմեր դրսից խաղացողներ կունենան. ինչը և հույս է տալիս, որ նորմալ մակարդակ կլինի: Լիահույս եմ, որ մի քանի տուրից հետաքրքրությունը կմեծանա Հայաստանի առաջնության նկատմամբ, և թիմերն էլ ավելի կուժեղանան: Նույնիսկ օգնում ենք թիմերի, որոնք հագուստի և գույքի խնդիր ունեն` հովանավորներ գտնելով»,–«Արմենպրես»-ի հետ զրույցում ասաց բասկետբոլի ֆեդերացիայի փոխնախագահը:

Խոսելով առանձին թիմերի մասին` Պողոսյանը շեշտեց, որ գովել է «Շիրակ»-ի բասկետբոլային թիմ ստեղծելը: «Արցախում ևս հետաքրքրված են, և մենք ամեն ինչ արեցինք, որ խաղերն Արցախում անցկացվեն»,-ասաց ֆեդերացիայի փոխնախագահը: 

Հոկտեմբերի 21-ին մեկնարկում է տղամարդկանց Ա լիգայի կանոնավոր առաջնությունը, որին կմասնակցեն հետևյալ 7 ակումբները. «Ուրարտու» (Երևան), ՖԻՄԱ (Երևան), «Շիրակ» (Գյումրի), «Արթիկ» (Արթիկ), «Ինժեներ» (Երևան), «Արցախ» (Ստեփանակերտ), «Գրանդ սպորտ» (Երևան):

Հոկտեմբերի 21-ին կայանալիք մեկնարկային խաղում «Ուրարտուն» Օլիմպավանում հյուրընկալելու է ՖԻՄԱ-ին: Հանդիպումը սկսվելու է 20:00-ին: 1-ին տուրի մյուս հանդիպումները կկայանան հոկտեմբերի 22-ին: Այդ օրը «Շիրակը» կհյուրընկալի «Ինժեներին», իսկ «Արթիկը»՝ «Արցախին»: Հանդիպումները կսկսվեն 16:00-ին:

Հայաստանի ճանաչելիության բարձրացման գործում Զբոսաշրջության պետական կոմիտեն մի շարք ծրագրեր է իրականացրել և շարունակում է իրականացնել։ «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարության Զբոսաշրջության պետական կոմիտեի նախագահ Զարմինե Զեյթունցյանը։ Ամփոփելով կոմիտեի մեկ տարվա գործունեությունը` Զարմինե Զեյթունցյանը ներկայացրեց ի հայտ եկած խնդիրներն ու կատարած աշխատանքները։ 

«Զբոսաշրջության կոմիտեի ստեղծվելուց հետո առաջին խնդիրը, որի առաջ մենք կանգնեցինք՝ Հայաստանի ճանաչելիությունն էր։ Խնդիրն այն է, որ եթե այլ երկրում մեր երկրի տեղը օտարերկրացուն բացատրելիս ասում ենք, որ Թուրքիայի կողքին է և նա հասկանում է, ապա նշանակում է, որ մենք լուրջ խնդիր ունենք»,- նշեց Զարմինե Զեյթունցյանը։ Կոմիտեն  ընտրել է 7 հենասյուն, թե ինչով պետք է զբաղվի. դրանք են՝ ինստիտուցիոնալ բարեփոխումները, ոլորտի պետական կարգավորումը, շուկաների զբոսաշրջային արդյունքի դիվերսիֆիկացումը, ենթակառուցվածքների զարգացումը, երկրի PR-ը և մարքեթինգը, մարդկային ռեսուրսների զարգացումը և միջազգային համագործակցությունը։ 
«Ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների շրջանակներում առաջին քայլը, որ արվել է՝ մշակվել է առաջին 5 տարիների զբոսաշրջության զարգացման հայեցակարգը։ Մենք մշակել ենք մի նախագիծ, թե այսօր ուր ենք և ուր ենք ուզում հասնել 5 տարի հետո, թե՛ ոլորտի զարգացման, թե՛ ենթակառուցվածքների և թե՛ քանակի առումով։ Մշակվել են մի շարք օրենքներ, կարգավորվում է իրավական դաշտը»,- ընդգծեց Զբոսաշրջության պետական կոմիտեի նախագահը։ 

«Զբոսաշրջության մասին» օրենքի նոր նախագիծն այսօր շրջանառվում է Կառավարությունում, և, երբ բոլոր արձագանքները կլինեն և այն կլրամշակվի, կքննարկվի Ազգային ժողովում։ Զեյթունցյանը այդ նախագիծը շատ կարևոր քայլ է համարում։ 
«Ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների շրջանակում կարևոր մի քայլ արվեց՝ ստեղծվեց Զբոսաշրջության զարգացման հիմնադրամը։ Այն ստեղծվել է Հայաստանի ճանաչելիության բարձրացման գործընթացը խթանելու համար։ Համաշխարհային փորձի օրինակով՝ օրենսդիր և գործադիր մարմինների հարաբերակցությամբ։ Մենք, որպես կոմիտե, ավելի զբաղված ենք ինստիտուցիոնալ բարեփոխումներով, ոլորտի պետական համակարգմամբ, իսկ հիմնադրամի վրա դրված է տարեկան ծրագրերի իրականացումը։ Նրանք այս գործընթացում մասնավոր, ինչպես նաև բիզնես հատվածին ներգրավելու ավելի ճկունություն ունեն։ Ինստիտուցիոնալ առումով կարող եմ ասել, որ օրենքի նախագծի ընդունումն այսօր մեր առջև դրված ամենակարևոր խնդիրներից մեկն է։ Այն լուծում է բազմաթիվ հարցեր՝ զբոսաշրջության վիճակագրության բարելավում, վարչական ռեգիստրի ներդրում, տուրօպերատորների, զբոսավարների, հյուրանոցների, զբոսաշրջային ավտոբուսների որակավորում։ Քանի որ այսօր ոլորտը գտնվում է ոչ կառավարելի վիճակում, այդ իսկ պատճառով շատ լուրջ խնդիրների առջև ենք կանգնած՝ թե՛ ապահովության, թե՛ ինֆորմացիա տրամադրելու տեսանկյունից»,- շեշտեց Զեյթունցյանը։ 
Կոմիտեի նախագահն ընդգծեց, որ կատարվել է մի քանի հետաքրքիր աշխատանք։ Դրանցից առաջինը ճանապարհային նշանների ուղեցույցի մշակումն է, հատկապես պատմական և մշակութային հուշարձանների համար։ Նշանները հատուկ գույնի ու հատուկ ձևի են, որոնք ստեղծվել են միջազգային փորձի հիման վրա։ Նա հույս հայտնեց, որ նախագիծը կհաստատվի, որից հետո արդեն կկանգնի ֆինանսավորման հարցը։ 
Շատ ակտիվ աշխատանք է ծավալվել նաև «Մաքուր Հայաստան» ծրագրի շրջանակներում՝ «առաջ» և «հետո» ձևաչափով։ Աշխատանք է իրականցվել հանրության հետ, զբոսաշրջային վայրերից ստացել են բոլոր այն նկարները, որտեղ խնդիրներ կային աղբահանության հետ կապված։ Կոմիտեն անմիջապես կապվել է մարզպետարանների հետ և մեկ շաբաթվա ընթացքում ստացել են մաքրված տարածքի պատկերը։ 
Եղել են այցեր Հայաստանի մի շարք ԱԳԼՃԿ-ներ և բենզալցակայաններ, քանի որ Հայաստանում շատ լուրջ խնդիր կա սանհանգույցների հետ կապված։ 

«Մենք խոսել ենք նաև մասնավոր սեկտորի մի քանի ներկայացուցիչների հետ և պլաններ ունենք, որպեսզի ոչ միայն սանհանգույցներ լինեն, այլ նաև հանգստի կետեր, որտեղ կարելի է նաև մի փոքր սնվել, ջուր խմել, նստել և հանգստանալ։ Մեղրի-Երևան ճանապարհին հարցեր են առաջանում տղամարդկանց և կանանց համար առանձին սանհանգույցներ կառուցելու վերաբերյալ, քանի որ Իրանից մենք բազմաթիվ զբոսաշրջիկներ ենք ունենում»,– ասաց Զարմինե Զեյթունցյանը։   
Շուկաների և զբոսաշրջային արդյունքների դիվերսիֆիկացման վերաբերյալ նա նշեց, որ գծել են Շիրակի մարզի՝ մասնավորապես Գյումրի քաղաքի զբոսաշրջության զարգացման համար համառոտ մի ծրագիր, որն արդեն ներկայացվել է։ Կա նաև Խնձորեսկ համայնքի զարգացման համառոտ ծրագիր։ 
Մի քանի օրից Հայաստան է ժամանելու իտալացի քաղաքաշինության մասնագետ, ով ներկայացնելու է Վանաձորի զարգացման հայեցակարգը։ Մշակվել է նաև Գառնի համայնքի շուրջ զբոսաշրջային արդյունք ստեղծելու ծրագիր։ 
«Մեր բոլոր հետաքրքիր միջոցառումների, փառատոնների վերաբերյալ տեղեկություն տրամադրելու համար պայմանավորվել ենք սահմանային անցման կետերի հետ, և արդեն ինֆորմացիոն թերթիկները բաժանվում են զբոսաշրջիկներին։ «Զվարթնոց» միջազգային օդանավակայանի ժամանման սրահում մշակվել և շրջանառվում է ինֆո կենտրոնը, տպագրված են Հայաստանի քարտեզներ։ Հայաստանում առկա է 7 ինֆո կենտրոն։ Մոսկվայի ժողովրդական տնտեսության նվաճումների ցուցահանդեսում (ВДНХ) մենք ունենք հայկական տաղավար և հատուկ զբոսաշրջությունը ներկայացնելու զբոսաշրջային հայեցակարգն է մշակվել»,- տեղեկացրեց Զեյթունցյանը։ 
Մասնագիտացված տուրօպերատորների ներգրավվածությամբ, Զբոսաշրջության պետական կոմիտեի աջակցությամբ մշակվել է քայլարշավային 30 երթուղի։ 
5 ամիսների ընթացքում, Զեյթունցյանի խոսքով, Հայաստան այցելել է ավելի քան 50 լրագրող՝ Չինաստանից, Ֆիլիպիններից, Կորեայից, Հնդկաստանից, նաև Գերմանիայից վերջերս այցելել է 12 լրագրող։ Ընդհանուր առմամբ, 50-ից ավելի հոդված է տպվել Հայաստանի մասին։ 
«Սա աննախադեպ է, և մենք, տարբեր երկրներից լրագրողներ հրավիրելով, որոշակիորեն լուծում ենք երկրի ճանաչելիության հարցը։ Միայն Ռուսաստանից սպասվում է 50-ից ավելի լրագրող՝ տարբեր հեռուստաալիքներից, թերթերից, ամսագրերից։ Մոտ 6 և ավելի հեռուստաֆիլմեր են ցուցադրվել Հայաստանի մասին տարբեր հեռուստաալիքներով»,- եզրափակելով խոսքն՝ ասաց Զարմինե Զեյթունցյանն ու հավելեց, որ իրենք մասնակցում են նաև ՄԱԿ-ի Զբոսաշրջության համաշխարհային կազմակերպության (UNWTO) կազմակերպած համարյա բոլոր կարևոր միջոցառումներին, որտեղ շատ կարևոր լոբբինգ է իրականացվում։ 

Լիլիթ Դեմուրյան

ՀՀ ԳԱԱ Վ. Համբարձումյանի անվան Բյուրականի աստղադիտարանում իրականացվում են կառուցվածքային փոփոխություններ: Ինչպես «Արմենպրես»–ի հետ զրույցում նշեց Բյուրականի աստղադիտարանի տնօրեն  Արեգ Միքայելյանը,կառուցվածքային փոփոխություններ իրականացնելն իր ծրագրի կարևոր կետերից մեկն է:

«Աստղադիտարանը երկար տարիներ չէր ունեցել գիտական կառուցվածք:  Գիտաշխատողները միավորվում և համատեղ աշխատում էին միայն այն ժամանակ, երբ կար որևէ դրամաշնորհ: Քանի որ այդ դրամաշնորհները կանոնավոր չէին, հետևաբար խմբերն էլ կանոնավոր չէին աշխատում: Դա, իմ կարծիքով, խանգարում էր ընդհանուր գիտահետազոտական աշխատանքի ճիշտ ընթացքին: Այդ պատճառով որոշեցինք ստեղծել կայուն կառուցվածք»,-ասաց Արեգ Միքայելյանը:

Աստղադիտարանում ներկայում ստեղծվել են 9 գիտահետազոտական բաժիններ: Դրանց մեջ մտնում են ավանդական բաժինները, ինչպես նաև նոր ուղղությունները, որոնք էապես կփոխեն իրավիճակը: Արեգ Միքայելյանի խոսքով, հիմա գիտաշխատողները գիտեն, թե իրենք ո՞ր կառուցվածքային միավորի մեջ են, և ինչպիսի՞ աշխատանք է իրենցից պահանջվում:

«Բնականաբար, սա չի նշանակում, որ գիտաշխատողները սահմանափակված են, իհարկե, խրախուսվելու են համագործակցությունը, բոլոր տեսակի միջճյուղային հետազոտությունը, բայց ամեն մարդ պետք է պատասխանատու լինի իր առջև դրված գիտական խնդիրների կատարման համար»,-ավելացրեց աստղադիտարանի տնօրենը:

Արեգ Միքայելյանը տեղեկացրեց, որ, գիտահետազոտականից բացի, ստեղծել են ենթակառուցվածքային բաժիններ: Դրանցից է դիտողական աստղաֆիզիկայի բաժինը, որտեղ միավորվել են բոլոր դիտակները, տեխնիկան, սարքերը, ընդունիչները:

«Կամաց-կամաց փորձում ենք ուժեղացնել այդ բաժինը: Մինչ այդ, առանձին մարդիկ զբաղվել են այդ հարցով, բայց միասնական թիմով, իսկ համակարգված՝ ոչ: Հիմնականում մեծ դիտակի վրա էինք ուշադրություն դարձնում, չկար ռազմավարություն, չկար ընդհանուր մոտեցում: Ներկայում այդ աշխատանքներն ընթացքի մեջ են: Հաջորդն աստղաինֆորմատիկայի բաժինն է: Սա ենթադրում է աստղագիտության մեջ համակարգչային նոր եղանակներով հետազոտություններ կատարելու հնարավորություն: Այս բաժինը պետք է նպաստի մյուսների աշխատանքին»,-հավելեց  նա:

Բյուրականի աստղադիտարանի համար շարունակում է խնդիր մնալ կադրերի հարցը: Արեգ Միքայելյանը նկատեց, որ վերջին տարիներին անընդհատ անձնակազմը նվազում էր և հասել էր 37-ի:

«Դա շատ ցավալի փաստ է, ժամանակին ունեցել ենք 120 գիտաշխատող: Ներկայում փորձում ենք պայմաններ ստեղծել անձնակազմը երիտասարդ կադրերով համալրելու համար: Հիմա մի քանի երիտասարդ ընդունել ենք աշխատանքի: Ներկայում գիտաշխատողների թիվը 42 է»,-ասաց  նա:

Աստղադիտարանն ակտիվացրել է աշխատանքը ասպիրանտների հետ, ինչպես նաև ընդլայնում է համագործակցությունն արտասահմանյան կադրերի հետ: Մասնավորապես, այն հայ աստղագետների, ովքեր նախկինում Բյուրականի աստղադիտարանում են աշխատել, սակայն այժմ արտասահմանում են: Արտասահմանյան այդ խորհրդատուներն ունեն որոշակի պարտավորվածություններ: Այն է՝ հաճախ այցելել Բյուրականի աստղադիտարան, դասախոսություններ կարդալ, դասընթացներ անցկացնել, երիտասարդների հետ աշխատել՝ ներգրավելով նրանց տարբեր ծրագրերում, որպեսզի նրանց պրոֆեսիոնալ մակարդակը բարձրանա:

Արեգ Միքայելյանը ՀՀ ԳԱԱ Վիկտոր Համբարձումյանի անվան Բյուրականի աստղադիտարանի տնօրենի պաշտոնում ընտրվել է 2017 թվականի ապրիլին: