Զրուցեց ԼՈՒՍԻՆԷ ԱԲՐԱՀԱՄԵԱՆ
Վերջերս Հայաստան կ’այցելէր Լիբանանի «Զարթօնք» օրաթերթի գլխաւոր խմբագիր, ՌԱԿ Կեդրոնական վարչութեան ատենադպիր Սեւակ Յակոբեան: Այցելութիւնը տարբեր նպատակներ կը հետապնդէր: Գիրքերու շնորհանդէս եւ կուսակցական տարբեր պարտականութիւններ: Թերեւս ամենակարեւորը 79 տարիներ շարունակ Լիբանանի մէջ հրատարակուող «Զարթօնք» օրաթերթի գրասենեակի հիմնումն էր Երեւանի մէջ: Այսուհետեւ օրաթերթի շարք մը աշխատանքները պիտի իրականանան Հայաստանի մէջ:
Այս եւ այլ հարցերու շուրջ է «Հայերն Այսօր»-ի հարցազրոյցը Սեւակ Յակոբեանի հետ:
– Պարոն Յակոբեան, ի՞նչ էր Հայաստան կատարած Ձեր այցելութեան նպատակը:
-Հայաստան կատարած այցելութիւնս քանի մը նպատակներ ունէր. ընտանեկան պտոյտը զուգորդուած էր աշխատանքային պարտականութիւններու հետ: Մայիսին տեղի ունեցած Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան 27-րդ Ընդհանուր պատգմաւորական ժողովէն ետք, ուր ընտրուեցաւ կուսակցութեան նոր Կեդրոնական վարչութիւնը, Հայաստանի մէջ կազմակերպչական որոշ աշխատանքներ կային իրականացնելու, նաեւ կուսակցութեան ծիրէն ներս գործունէութիւն ծաւալելու անհրաժեշտութիւնը կար:
Յայտնի է, որ Հայաստանի մէջ ստեղծուած են ՌԱԿ երիտասարդական (ԵՌԱԿ) եւ պատանեկան (Միրաք) շարժումները: Փափաքեցայ մօտէն հետեւելու, թէ կազմակերպչական աշխատանքները ինչ հունով կ’ընթանան, միաժամանակ խանդավառելու եւ խրախուսելու զիրենք:
Յաջորդը Երեւանի Թէքէեան մշակութային կեդրոնի մէջ «Զարթօնք» օրաթերթի նախաձեռնութեամբ իրականացած՝ լիբանանահայ պատմաբան Մկրտիչ Մսրլեանի եւ լրագրող Յովսէփ Արթինեանի գիրքերու շնորհանդէսն էր: Գիրքեր, որոնք խորհրդանշական նշանակութիւն ունին «Զարթօնք»-ին համար: Այս ձեռնարկը կարեւոր էր նաեւ այն առումով, որ 79-ամեայ «Զարթօնք»-ի առաջին ձեռնարկն էր Հայաստանի մէջ:
Շնորհանդէսին երկրորդ խորհրդանշական փաստը այն էր, որ գիրքերէն մէկը «Զարթօնք»-ի եւ Թէքէեան մշակութային միութեան հիմնադիրներէն մէկուն` Մկրտիչ Մսրլեանի կենսագրականն էր`«Մկրտիչ Մսրլեանի ազգային-քաղաքական գործունէութիւնը» խորագիրով, որ գրած էր անոր զաւակը` Զաւէն Մ. Մսրլեանը: Գիրքին մէջ հեղինակը կը պատմէ Մկրտիչ Մսրլեանի ազգային-քաղաքական գործունէութեան մասին, որ կը ներառէ նաեւ «Զարթօնք»-ի պատմութիւնը, հիմնադրութիւնը եւ Մկրտիչ Մսրլեանի ունեցած դերը պարբերականի աշխատանքներուն մէջ:
Երկրորդ գիրքը` Յովսէփ Արթինեանի «Գուրգէն Եանիկեանի արարքի արձագանքներու եւ հայ-թրքական հակամարտութեան մասին հրապարակումներու մատենագրութիւն» աշխատութիւնը, խորհրդանշական էր այն առումով, որ հեղինակը «Զարթօնք»-ի խմբագրակազմի անդամ է, իսկ գիրքի նիւթերը մեծ մասամբ «Զարթօնք»-ի հրապարակումներէն վերցուած մատենագրութիւն են, որոնք կը վերաբերին Գուրգէն Եանիկեանին:
Աւելցնեմ նաեւ, որ շնորհանդէսին ներկայ էր նաեւ ՀՀ Սփիւռքի փոխնախարար Սերժ Սրապիոնեան:
– Պարո՛ն Յակոբեան, Հայաստանի մէջ կայացած ձեռնարկներէն կարեւոր էր նաեւ «Զարթօնք» օրաթերթի գրասենեակի հիմնումը:
– Այս առումով թերեւս ուշացած ենք, բայց ուրախ եմ նշելու, որ վերջապէս կրցանք Լիբանանի «Զարթօնք» օրաթերթի ներկայացուցչական գրասենեակը հիմնել Հայրենիքի մէջ: Շատոնց կար այս ծրագիրը, սակայն նոր միայն սկսանք աւելի նպատակաուղղուած զբաղիլ այդ աշխատանքներով ու զայն կեանքի կոչել: Արդէն որոշ աշխատանքներ սկսած ենք: Շուտով «Զարթօնք»-ի հետ կապուած շարք մը աշխատանքներ Երեւանի մէջ պիտի կատարուին:
Հոկտեմբերին կրկին պէտք է գամ, պիտի մասնակցիմ Լրագրողներու համահայկական 8-րդ համաժողովին: Այդ ժամանակ պիտի կարենանք բոլոր աշխատանքները աւարտին հասցնել: Օգտուելով տեղեկատուական արհեստագիտութիւններու ընձեռած հնարաւորութիւններէն` կը կարենանք «Զարթօնք»-ի աշխատանքներու հիմնական մասը Երեւանի մէջ կատարելու:
Կը ցանկանք մեր այս քայլով քաջալերել, որպէսզի ՌԱԿ-ի միւս թերթերն ալ իրենց որոշ աշխատանքները Հայաստանի մէջ իրականացնեն:
Յուսանք նաեւ, որ Սփիւռքի մէջ հրատարակուող այլ թերթեր եւս կ’ընդօրինակեն այս քայլը եւ իրենց աշխատանքները Հայրենիք կը տեղափոխեն:
Եթէ հայկական թերթը Հայրենիքի մէջ պատրաստուի, աւելի հայկական կ’ըլլայ: Երկրորդ` կ’օժանդակէ Հայրենիքի տնտեսութեան: Մօտ ապագային մենք պիտի ընդլայնենք մեր աշխատանքներն ու կարիքը պիտի ունենանք նաեւ նոր աշխատակիցներու: Սփիւռքի մէջ յաճախ մեր գրասենեակներուն մէջ կ’աշխատին օտար աշխատակիցներ, ինչու հնարաւորութիւն չտանք մեր հայրենակիցներուն Հայրենիքի մէջ այդ ամէնը իրականացնելու:
– Հնարաւոր է՞, որ ապագային նաեւ «Զարթօնք»-ի տպագիր օրինակը Հայաստանի մէջ տարածուի:
– Այդ քայլը դեռ շատ ուսումնասիրութիւններու կարիք ունի: Անհրաժեշտ է ճշդել` արդեօ՞ք Հայաստանի մէջ արեւմտահայերէն տպագիր մամուլի անհրաժեշտութիւնը կայ, այսքան արեւելահայերէն տպագիր մամուլի կողքին: Յատկապէս, որ տպագիր մամուլը նահանջ կ’ապրի: Հակառակ անոր մենք Պէյրութի մէջ սկզբունք որդեգրած ենք, որ եթէ մէկ ընթերցող ալ ունենանք, «Զարթօնք»-ը պէտք է հրատարակուի:
– Պարո՛ն Յակոբեան, Հայաստանի մէջ «Զարթօնք»-ի գրասենեակի հիմնումը բովանդակային ի՞նչ նոր հնարաւորութիւններ կրնայ տալ օրաթերթին եւ յառաջիկային ընթերցողը ի՞նչ նորութիւններ կրնայ ակնկալել «Զարթօնք»-էն:
– Ներկայացուցչական գրասենեակը մեզի հնարաւորութիւն կու տայ տեղւոյն վրայ հարցազրոյցներ, իրադարձային նիւթեր պատրաստելու, որոնք կը հետաքրքրեն Սփիւռքի ընթերցողը: Նպատակ ունինք նաեւ լսատեսողական նիւթեր պատրաստելու:
Ինչ կը վերաբերի յառաջիկայ ծրագիրներուն, ապա ես նախապէս չեմ սիրեր խօսիլ այդ մասին. պէտք է նախ գործը ցոյց տալ, յետոյ միայն խօսիլ: Հոկտեմբերին երբ այստեղ ըլլամ, այլ նորութիւններու մասին խօսելու հնարաւորութիւն կ’ունենանք:
– Պարո՛ն Յակոբեան, Դուք հանդիպեցաք նաեւ ՀՀ Սփիւռքի նախարար Հրանոյշ Յակոբեանին հետ: Ի՞նչ էր հանդիպման առիթը:
– «Զարթօնք» օրաթերթը Սեպտեմբեր 21-ին Հայաստանի անկախութեան 25-ամեակին նուիրուած բացառիկ համար պիտի հրապարակէ: Այդ առիթով փափաքեցայ հարցազրոյց կատարել նախարար Հրանոյշ Յակոբեանի հետ: Կը կարծեմ Սփիւռքի նախարարին հետ հարցազրոյցը թերթին բացառիկ համարը կը հարստացնէ: