Յակոբ Տիգրան Յակոբեան (24 Մայիս 1923, Աղեքսանդրիա, Եգիպտոս – 9 Մարտ 2013, Երեւան, Հայաստան), գեղանկարիչ, Հայաստանի Հանրապետութեան ժողովրդական նկարիչ, պետական մրցանակի դափնեկիր, ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամաւոր (1967-1971)։
Յակոբեան ժամանակակից հայ նկարչութեան հանրաճանաչ, լաւագոյն ներկայացուցիչներէն մէկն է: Մաս կը կազմէ Գառզուի եւ Ժանսէմ-ի սերունդին: Սերունդ մը, որ կը յաջորդէ Մեծ եղեռնին եւ կը կրէ որբութեան կնիքը իր սրտին մէջ:
Յակոբ Տիգրան Յակոբեան ծնած էր Եգիպտոս. աւարտելէ ետք Աղեքսանդրիոյ վարժարանը, յաճախած էր Մելգոնեան վարժարանը: Իր մասնագիտական ուսումը ստացած էր նախ Գահիրէի Գեղարուեստի ակադեմիոյ, ապա Փարիզի Աքատեմի տը լա կրանտ Շոմիէրի ակադեմիոյ մէջ:
{{քաղուածք|Ես Աղեքսանդրիա ծնած եմ, 11 տարեկան էի երբ հայրս մահացաւ, ու մեր ընտանիքը ինկաւ նիւթական դժուարութեան մէջ… շա՜տ դժուար: Մայրս մեզ պէտք էր հոգար, քոյր մը եւ եղբայր մը ունէի ինձմէ մեծ: Այդ թուականներուն, երեսունականներուն, կիները չէին աշխատեր, բայց մայրս սկսաւ աշխատիլ: Համոզեցի զինք որ զիս Մելգոնեան կրթական հաստատութիւն գիշերօթիկ դպրոց ղրկեն, այն մտայնութեամբ, որ թէ կրթութիւն կը ստանայի, եւ թէ ալ բեռ մը պակաս կ՛ըլլար իրենց համար ։
{{քաղուածք| Այդ ձեւով Մելգոնեան հասայ, եօթը տարի Մելգոնեան մնացի, մէկ ընդմիջումով միայն: Մելգոնեանը չաւարտեցի, կիսատ մնաց, չկրցայ տակէն դուրս գալ, չէի դիմանար առանձնութեան, ընտանիքէս հեռու, յետոյ դպրոցը… աւելի մեղմ ասած, գեթօ մըն էր, թէ ինչ ուզէին այդ պէտք էր ըլլար: Այդ ժամանակ դպրոցը բաւական մեծ տարածութիւն ունէր, փշալարելով… ոչ թէ ուսանողներուն համար, այլ որպէսզի դուրսէն օտարներ չմտնեն ներս, թէեւ Կիպրոսը այնքա՜ն խաղաղ է եւ բարի ժողովուրդ ունի, իսկ դպրոցը քաղաքէն հեռու էր եւ երբ դուրս ելլէինք, երթալու տեղ չկար: Ամայի տարածութիւններ էին: Հիմա այդ Մելգոնեանը քաղաքի կեդրոնն է:
40 տարեկանին ներգաղթած էր Հայաստան ու մինչեւ իր մահը ստեղծագործած էր հայրենիքին մէջ` դառնալով անոր երախտաւոր զաւակներէն մին:
{{քաղուածք|Հինգ տարեկան էի, օր մը հայրս զիս իր գիրկը առաւ եւ թուղթի մը վրայ նապաստակ մը նկարեց: Ես զարմացայ, որովհետեւ առաջին անգամ կը տեսնէի, թէ ինչպէս մարդ բան մը կրնայ նկարել: Առաջին նկարչութիւնն էր որ կը տեսնէի թուղթի վրայ։ Դառնալով ինծի ըսաւ. “Դուն ալ կրնա՞ս նկարել“: Ես ալ առի թուղթը, նկարեցի, զգացուեցաւ: Եւ ես ալ զարմացայ, թէ ինչպէս որ ինքը նկարած էր, ես ալ կրցայ նոյնը ընել: Փաստօրէն առաջին նկարս նկարեցի, եւ հայրս նշմարեց, որ ես որոշ հակում ունիմ նկարչութեան հանդէպ… եւ այդ առնչութեամբ սկսաւ գուրգուրանք ցուցաբերել: Հոնտեղէն սկսաւ նկարելու սէրս:
Յակոբեանին նկարչութիւնը էապէս գծային է եւ ունի բարձր մակարդակ: Տեւապէս` կատարելութեան ձգտող: Լաւագոյնս կը գործածէ դասական նկարչութեան կանոնները, որոնք հիմնուած են բնութեան յաւիտենական օրէնքներուն վրայ. հեռաւորութիւն, ծաւալներու գործածութիւն, առանց ծանր զանգուածներու մէջ իյնալու` ամուր գծագրութիւն, նուրբ եւ զուսպ, մոխրաւուն գոյներ:
Բնութենէն առնուած տեսարանները կամ երեւոյթները Յակոբեան կը զտէ, կը վերակազմակերպէ, կը յղկէ եւ կու տայ անձնական իր կնիքը իւրաքանչիւր առարկայի` հասցնելով զանոնք բիւրեղացման: Յակոբեան կը սիրէ գոյնի հարթ քսուածքը, սակայն, ի պահանջել հարկին, կը գործածէ նաեւ ստուերը, միշտ պահելով մակերեսի մաքրութիւնն ու թեթեւութիւնը:
Կ՛ուզէ, որ ամէնէն յետին մանրամասնութիւնն անգամ հնազանդի իր օրէնքներուն, պահէ իր տեղն ու կշռոյթը պաստառին վրայ։ Ո՛չ մէկ պատահականութիւն, ո՛չ մէկ զիջում: Կ՛ուզէ, որ իր պաստառները ողողուած ըլլան մեղմ ու ծփացող երանգներով եւ ունենան ապակիի մը թափանցիկութիւնը: Որքան ալ իր էութիւնը կրէ տագնապներ ու յուսախաբութիւններ, ան կ՛ուզէ ըլլալ զուսպ, անխռով եւ ներդաշնակ:
Յակոբեանի արուեստը կ՛իյնայ, յետ Բ. Համաշխարհային պատերազմի Ֆրանսիս Կռիւպերով եւ Պեռնար Պիւֆէյով շարունակուած թշուառապաշտութեան եւ կը յատկանշուի պատերազմի արհաւիրքներէն հալածական, մահուան մղձաւանջով ապրող մարդոց ապրումներով։
