Մարտ ամսուան երկրորդ շաբաթավերջին, ՀԲԸՄ-ՀԵԸ-ի «Վահրամ Փափազեան» թատերախումբը լիբանանահայ թատերասէր հասարակութեան պիտի ներկայացնէ մեծանուն հայ երգիծաբան Յակոբ Պարոնեանի «Քաղաքավարութեան Վնասները» կատակերգութիւնը, բեմադրութիւն՝ Վարդան Մկրտիչեան:
Ներկայացումը բեմ բարձրացնելու նախօրէին, հարցազրոյց մը ունեցանք թատերախումբի բեմադրիչ Վարդան Մկրտիչեանի հետ:
Հարցազրոյցը ամբողջութեամբ կը ներկայացնենք մեր յարգելի ընթերցողներուն:
Հարց. Վարդան, արդէն չորրորդ բեմադրութիւնն է, որ պիտի իրականացնէք ՀԲԸՄ-ՀԵԸ-ի «Վահրամ Փափազեան» թատերախումբին հետ: Ի տարբերութիւն նախորդներէն, որոնց հեղինակը կամ համադրողը դուք էիք, այս անգամ կը վերադառնաք մեր դասական հսկաներէն՝ Յակոբ Պարոնեանին: Ինչո՞ւ ընտրեցիք այս կտորը:
Պատ. Ներեցէք, «Քաղաքավարութեան Վնասները» ներկայացում մը պիտի չըլլայ, այլ դրուագներու համադրութիւն: Վերադառնալով Ձեր հարցումին՝ երեք բեմադրութիւններէ ետք որոշեցի նորութիւն մը մատուցել հանդիսատեսին եւ վերադառնալ հայ դասականներուն: Իսկապէս ալ այս մէկը էապէս կը տարբերի նախորդներէն: Որոշումիս մէջ ի մտի ունէի թատերախումբի անդամներուն դերասանական տաղանդը: Խորհրդակցութիւններ ունեցայ դերասանական կազմին եւ թատերախումբի վարչութեան հետ: Առաջարկեցի համադրուած հատուածներ ներկայացնել անմահանուն Յակոբ Պարոնեանի «Քաղաքավարութեան Վնասները» կատակերգութենէն: Ի մտի ունիմ վերամշակուած եւ նոր շունչով բեմադրութիւն մը: Գիւտ մը պիտի չըլլայ քայլս, բայց կը խորհիմ, թէ դերասաններուն համար նոր եւ հաճելի փորձառութիւն մը պիտի ըլլայ ներկայացումը:
«Քաղաքավարութեան Վնասները» տարբեր պատմուածքեր, դրուագներ, վիճակներ կ’արտայայտէ: Որոշ պատկերներ եւ դրուագներ զուգահեռաբար պիտի ընթանան: Որոշ հատուածներ համադրած եմ: Անշո՛ւշտ, հանդիսատեսը ինք պիտի տայ այս աշխատանքին գնահատականը: Դերասաններու պարագային, անոնց մեծամասնութիւնը փոփոխական դերերու մէջ պիտի տեսնէք: Տարբեր կերպարներ պիտի մարմնաւորեն: Տեղ մը պիտի դառնան զոհ, մէկ այլ դրուագի մէջ՝ խաբեբայ…: Բեմին վրայ պիտի նկատէք աշխուժութիւն, յարափոփոխ տեսարաններ, շարժում:
Հարց. Փաստօրէն յարափոփոխ պատկերներ պիտի ներկայացնէք:
Պատ. Շատ ճիշդ: Դրուագներու ընտրութեան մէջ նկատի ունեցած եմ հանդիսատեսը: Անոր առօրեան, շրջապատը, կամայ եւ ակամայ շփումները, ծանօթութիւնները…: Բեմադրութիւններուս մէջ հիմնական մտահոգութիւնս եղած է մատուցման ձեւը, որովհետեւ իրաւունք չունիմ ձանձրացնելու հանդիսատեսը: Բեմին վրայ գործող կերպարներուն միջոցով փորձած եմ հանդիսատեսը հաղորդակից դարձնել բեմադրութեան:
Փոփոխութիւններէն մէկը պիտի ըլլայ իգական սեռի կերպարներուն առկայութիւնը: Եթէ ուշադիր հետեւիք, Յակոբ Պարոնեանի կերպարներուն մեծամասնութիւնը այր մարդիկ են: Մենք ունինք շնորհալի դերասանուհիներ: Շատ մը դերեր մեր դերասանուհիներուն վստահած եմ: Բնագիրին հարազատ մնալով, պատմուածքէն կամ դրուագէն ոչինչ փոխելով՝ այր մարդոց փոխարէն՝ իգական սեռի ներկայացուցիչներ պիտի մարմնաւորեն տուեալ կերպարները:
Հարց. Յակոբ Պարոնեանի կերպարները մնայուն ներկայութիւն են մեր իրականութեան մէջ:
Պատ. Անշուշտ այս իրականութիւնն ալ ի մտի ունէի, երբ դերասանական կազմին եւ ՀԲԸՄ-ՀԵԸ «Վահրամ Փափազեան» թատերախումբի վարչութեան առաջարկեցի այս գործը: Յակոբ Պարոնեանի ստեղծագործութիւնները, անոր կերպարները միշտ ալ արդիական կը մնան: Մարդիկ, ինչպէս երէկ, այսօր եւս մեծ հաճոյքով կը փնտռեն, կ’ընթերցեն Յակոբ Պարոնեանը: Յակոբ Պարոնեանի կերպարները մեզի հետ են այսօր: Միշտ ներկայ են մարդկութեան հետ: Շատ դիպուկ բնորոշած է Յակոբ Պարոնեան, երբ կ’ըսէ՝ մարդիկ բնութեան օրէնքներուն պիտի հետեւին, սակայն չեն կրնար, որովհետեւ քաղաքավարութիւնը կ’արգիլէ այդ մէկը:
Հարց. Նոր դերասաններ պիտի տեսնե՞նք բեմին վրայ:
Պատ. Այո՛, նախորդ երկու ներկայացումներուն կազմը պահած եմ: Յատուկ հրաւիրած եմ Գարմէն Պալեանը: Շատ կը գնահատեմ անոր երաժշտական կարողութիւնները: Իբրեւ նորամուտ՝ պիտի տեսնէք փոքր մանչս՝ Հրակ Մկրտիչեանը եւ Ռաֆֆի Ճըրճըրեանը: Դերասանական կազմը ՀԲԸՄ- ՀԵԸ- «Վահրամ Փափազեան» թատերախումբի վարչութեան համատեղ աշխատանքով հաճելի ժամանց մը պիտի պարգեւէ լիբանանահայ թատերասէր հասարակութեան: Այս առիթով կանխաւ շնորհակալութիւն կը յայտնեմ թատերական վարչութեան բոլոր անդամներուն՝ կամաւոր, սիրայօժար աշխատանքին եւ վարչութեան՝ ցուցաբերած օժանդակութեան համար:
Սկիզբը շաբթական երկու փորձ կը կատարէինք, վերջին ժամանակաշրջանին փորձերը դարձան ամէնօրեայ: Աշխատանք մը բեմ հանելու համար կը պահանջէ զանազան զոհողութիւններ: Պէտք է ըսեմ, որ թատրոնի վարչութիւնը, դերասանական կազմը բոլորն ալ այս գիտակցութեամբ սկսան աշխատանքի: Վստահ եմ, որ հանդիսատեսը պիտի գնահատէ այդ աշխատանքը:
«Քաղաքավարութեան Վնասները» ներկայացման առիթով, շատ պիտի փափաքէի, որ այս ներկայացումը նուիրուած ըլլար «Ուստա»-ին՝ Պրն. Մատթէոս Աւագեանի «Ուստա»-ին յիշատակին: Տարիներու գործընկերս եղած է ան: Երկար տարիներ գործակցած ենք: Վստահ եմ, որ ՀԲԸՄ-ՀԵԸ «Վահրամ Փափազեան» թատերախումբի վարչութիւնը պիտի ընդառաջէ այս փափաքիս: Մատթէոս Աւագեան երկար տարիներ ծառայած է լիբանանահայ թատրոնին, յատկապէս ՀԲԸՄ-ՀԵԸ «Վահրամ Փափազեան» թատերախումբին: «Ուստա»-ն սիրուած եւ յարգուած էր բոլորէն՝ իր ծառայասիրութեամբ, նուիրումով եւ աշխատասիրութեամբ:
Հարց. Յաջողութիւն կը մաղթենք Ձեր աշխատանքներուն:
Պատ. Շնորհակալութիւն:
ՀԵԸ-Ի ՄԱՄԼՈՅ ԵՒ ՏԵՂԵԿԱՏՈՒԱԿԱՆ ԳՐԱՍԵՆԵԱԿ