*ՍԵՒԱԿ ՅԱԿՈԲԵԱՆ*
Լիբանանի վերջին օրերու քաղաքական նորութիւնները` ինչ կը վերաբերի նախագահական ընտրութիւններուն, տարբեր տեսանկիւններէ խորհրդածութեան փակագիծեր բացաւ մեր միտքին մէջ:
Հոգ չէ թէ միամտութեամբ արհամարհուելու գինով հարց տանք, թէ կարելի՞ բան է, որ Լիբանանի քաղաքական գործիչները զերծ են սկզբունքներէ՝ երբ հարցը կը վերաբերի հանրային կեանքի:
Քաղաքական կեանքի մեր համեստ փորձը մեզի սորվեցուցած է, որ Լիբանանի մէջ քաղաքականութիւնը գունաւորումներ, տեղաշրջումներ ու դիրքերու անընդհատ փոփոխութիւններ է այն պատճառաբանութեամբ, որ «քաղաքականութիւնը պէտք է փոփոխութիւններու հետ զուգահեռ ընթանայ»: Լոզունգը որոշ պայմաններու մէջ տրամաբանական ըլլալով հանդերձ՝ անընդունելի է, որ ան արդարացնէ քաղաքական գործիչի մը ինքն իր կեցուածքներուն ու սկզբունքներուն անընդհատ հակասումը՝ մոռնալով իր անցեալն ու պատմութիւնը:
Ըստ մեզի Լիբանանի մէջ տեղի ունեցածը քաղաքականութիւն չէ այլես, այլ խեղկատակութիւն:
Ինչո՞ւ լիբանանցիին յիշողութիւնը այսքան կարճ է: Ինչպէ՞ս կարելի է մոռնալ այնքան մօտիկ անցեալը եւ իւրաքանչիւր քաղաքական գործիչի անցեալի կեցուածքը՝ բաղդատած անոր ներկայի կեցուածքներուն, որոնք լիովին իրար հետ հակասական են ու… ներել անոնց: Երանի միայն ներել: Շատ անգամ քաղաքացիին գլխուն այս խեղկատակութիւնը սարքող մարդոց վարձատրութիւն ալ կը տրուի ժողովուրդին կողմէ՝ անոնց դարձեալ պատասխանատու ընտրելով:
Ի՞նչ է Լիբանանահայութեան ու անոր պատասխանատուներուն կեցուածքը, որպէս այս երկիրին լիիրաւ քաղաքացիներ սոյնին առնչութեամբ՝ կրաւորակա՞ն է, թէ մեղսակից:
Ի տես այս անբաղձալի վիճակին, ո՞ւր է Հայու սկզբունքայնութիւնը, որուն համար ան կեանքը տուած է շատ յաճախ: Ժամանակը չէ՞ այլեւս ոտքի կանգնելով ի մի գալու՝ միասին ո՛չ ըսելու հանդէպ կատարուածին: Որպէս քաղաքացի մերժելու անիրաւութիւնը, աւատապետութիւն քօղածածկող իշխանական կարգը, ընկերային անարդարութիւնը, փտածութիւնն ու աղբերով լեցուն մեր փողոցներուն վիճակը…:
Ժամանակը չէ՞ վերջապէս ի մի գալու՝ մէկդի դնելով ամէն տեսակի քաղաքական շինծու տարբերութիւն: Ժամանակը չէ՞ մէկդի դնելու ամէն տեսակի իրարամերժութիւն, մեր հրատարակութիւններուն մէջ իրար նկարներու հատում կամ տուեալ ձեռնարկի մը ներկայ ենթադրեալ «մրցակիցներու» անուններու զեղջում կամ անտեսում…:
Վերջապէս ժամանակը չէ՞ աշխատելու որպէս մէ՛կ ու միակամ ճակատ: Կազմելու մէ՛կ ու միակամ քաղաքական պլոք… պաշտպանելու այն, ինչ որ ամենակարեւորն է համայնքային դրուածքով այս երկրին մէջ՝ Լիբանանահայութեան հաւաքական շահերն ու արժանապատիւ կեանքը: