Վերջին օրերուն, երբ ատրպէյճանական ռազմական արկածախնդրութեան արդիւնքով լարուածութիւնը սահմանագծին հասած է աննախադէպ աստիճանի, բազում պուլկար քաղաքացիներ իրենց զօրակցութիւնը կը յայտնեն եղբայրական հայ ժողովուրդին եւ անոր արդար պայքարին: Այս օրերուն «Կանթեղ Արարատեան» լրատուական կայքը միակն է Պուլկարիոյ մէջ, որ մեծ յաճախականութեամբ պուլկարերէն լեզուով հանրութեան կը ներկայացնէ Հայաստանի եւ Արցախի սահմաններուն տիրող իրավիճակի իրական պատկերը: Պուլկարական լրատուամիջոցները գլխաւորաբար կը տարածեն ատրպէյճանական ապատեղեկատւութիւնը: Հասարակական կայքերու մէջ իր մեկնաբանութիւններով յատկապէս յայտնի էր պուլկար քաղաքական գործիչ, Պուլկարիոյ Ազգային Ժողովի նախկին պատգամաւոր, մեծ հայրենասէր եւ Արցախի մեծ բարեկամ Պաւել Չեռնեւ: «Կանթեղ Արարատեան» կայքը կրցաւ կապ հաստատել անոր հետ եւ խնդրեց պատասխանել մի քանի հարցերու
Հ-Ձեր անունը տեղ գտած է այսպէս կոչուած Պաքուի «սեւ ցուցակի մէջ»: Ձեզ յայտարարեցին persona non grata: Ինչու՞:
Պ-Կը սկսիմ քիչ մը աւելի հեռուէն: Ես մաս կը կազմեմ միջազգային կազմակերպութեան մը, որ հաստատուած է Պեռլինի մէջ. «Աշխարհաքաղաքական վերլուծութիւններու կեդրոն» անուանումով: Անոր նախագահը Մաթէուշ Պիսկորսկին է Լեհաստանէն: Մեր գործը աշխարհի այսպէս կոչուած «չճանաչուած» պետութիւններու մէջ, ինչպիսին Լեռնային Ղարաբաղն է, ժողովրդավարական գործընթացներու մոնիթորինկ անցնելն է: Անոր մաս կը կազմէ նաեւ ընտրութիւններու կամ հանրաքուէներու ժամանակ դիտորդութիւն կատարելը: Այդպէս 2012 թուականին կը գտնուէինք Լեռնային Ղարաբաղի մէջ իբրեւ դիտորներ մեր գործընկերներու հետ միասին, որոնց շարքին են Եւրոպայի խորհրդարանականներ Աւստրիայէն, Հոլանտայէն եւ այլ երկիրներէն: Անշուշտ, երբ մենք բարեխղճօրէն եւ անաչառօրէն կատարեցինք մեր աշխատանքը ԼՂՀ նախագահական ընտրութիւններու ժամանակ, ինչպէս մենք, այնպէս ալ մնացած 150 միջազգային դիտորդները ներկայացուցինք մեր դիտարկումները առ այն, որ ընտրութիւնները իրականացուած են ժողովրդավար, օրինական եւ ազատ կերպով: Գրեթէ միաձայն միջազգային դիտորդներու կողմէն ընդունուեցաւ, անոնց մէջ կային ներկայացուցիչներ Գանատայէն մինչեւ Աւստրալիա, որ ընտրութիւնները իրականացուած են ժողովրդավար, ազատ եւ օրինաւոր կերպով: Ես անձամբ Հանրային հեռուստատեսութեամբ հարցազրոյց տուի, որուն ժամանակ խիստ քննադատութեան ենթարկեցի միջազգային «ժողովրդավար» հանրութիւնը, որ ճանչցած է Քոսովոյի գանգստերական կազմաւորումը, սակայն չի ճանչնար ազատասէր եւ հերոս Արցախը: Անիկա հաւանաբար զայրացուցած է ատրպէյճանական ծառայութիւնները, եւ շատ չանցած Պիսկորսկիէն ստացայ կատակով գրուած sms մը, որ պատրաստուիմ Ատրպէյճանի համար: Հպարտութեամբ կրնամ յայտարարել, որ այդ «սեւ ցուցակի մէջ» իմ անունս կը գտնուի Մոնսերատ Կաբայէի անունէն ետք եւ լեհ ռեժիսոր Անջէյ Վայդայի անունէն առաջ:
Հ-Իբրեւ միջազգային դիտորդ, Լեռնային Ղարաբաղը ինչպիսի՞ տպաւորութիւն գործեց Ձեր վրայ:
Պ-Արցախը գեղեցիկ երկիր մըն է, որ բնակեցուած է հպարտ ու սրտամօտ ժողորդով: Իմ հիմնական տպաւորութունս այդ հողէն ԱԶԱՏՈՒԹԻՒՆՆ Է: Մարդիկ այնտեղ ազատ են եւ արեամբ, չարչարանքով ու տառապանքով ձեռք բերուածը կը պահպանեն: Արցախի մէջ այսօր չկան ճնշումներ, վախ եւ ահաբեկչութիւն: Մարդիկ համարձակ կ’ըսեն այն, ինչ կը մտածեն:
Հ-Այս լարուած օրերուն Ձեր մեկնաբանութիւններու մէջ գրած էիք. «Հպարտ եմ, որ եղած եմ Արցախի մէջ եւ աջակցած եմ այս հերոս հայ ժողուրդին իր ժողովրդավարական նախագահական ընտրութիւններու ժամանակ», ինչպէս նաեւ գրած էիք, որ «իմ սիրտս ձգած եմ այնտեղ»: Իսկ եթէ՞ բանանք փակագիծերը:
Պ-Արցախի ժողովուրդի քաջութիւնը, համեստութիւնը եւ տղամարդկութիւնը գրաւեց իմ սիրտս: Իրապէս հպարտ եմ, որ հակառակ անոր որ շատ քիչ, բայց այդ քիչով աջակցած եմ այդ ժողովուրդին: ԵՒ ԱՅՈ, իմ սիրտս մնաց այնտեղ, Շուշիի Ղազանչեցոց Մայր Տաճարի մէջ, որ խորհրդանիշն է ազատութեան, լոյսի եւ Քրիստոսի սիրոյ յաղթանակի ընդէմ հրէշաւոր բռնապետութեան: Այդ իսկ պատճառով ես իմ կտակիս մէջ գրած եմ, որ եթէ դարձեալ պատերազմ սկսի Ղարաբաղի մէջ, եւ այդ ժամանակ իմ Հայրենիքս վտանգի տակ չըլլայ, ես կ’երթամ պաշտպանելու այդ հողը, եւ եթէ զոհուիմ, թող թաղուիմ Շուշիի մայր տաճարի հարեւանութեամբ …
Հ-Գիտեմ, որ ուշադրութեամբ կը հետեւիք Լեռնային Ղարաբաղի մէջ կատարուող վերջին իրադարձութիւններուն: Ի՞նչ է Ձեր կարծիքը ատրպէյճանական սադրանքներու վերաբերեալ: Ինչպիսի՞ն, ըստ Ձեզ, պէտք է ըլլայ միջզգային հանրութեան վերաբերմունքը, մասամբ նաեւ Պուլկարիոյ:
Պ-Խնդիրին ծանօթ իւրաքանչիւր ոք գիտէ, որ ե՛ւ Ուքրանիան, ե՛ւ Սուրիան, ե՛ւ Լեռնային Ղարաբաղը Արեւմուտքի կլոպալ սենարի մէկ մասը կը կազմեն: Այդ սենարը ուղղուած է Եւրասիական տարածաշրջանի մէջ ապակայունութիւն ստեղծելուն: Այս իրավիճակի մէջ Պուլկարիոյ իրական եւ ճշմարիտ տեղը Եւրասիական տնտեսական միութեան մէջ է, որ անկախ ազգային պետութիւններու միութիւն մըն է:
Հ-Վերջին օրերուն բացի ռազմական գործողութիւններէն կ’իրականացուէր նաեւ տեղեկատուական պատերազմ: Գիտենք, որ Պուլղարիոյ թրքական լոբբինկը շատ հզօր է, անոր շարքին է նաեւ լրատուական միջոցներու մէջ: Ըստ Ձեզի, Պուլկարիոյ մէջ լրատուամիջոցները կը ներկայացնե՞ն հայ-ատրպէյճանական, ինչպէս նաեւ ղարաբաղա-ատրպէյճանական սահմաններու մէջ տեղի ունեցող վերջին դէպքերու իրական պատկերը:
Պ-Պուլկարիոյ մէջ լրատուամիջոցները կը գտնուին օլիկարխներու ձեռքին, իսկ անոնք կախման մէջ են Արեւմուտքէն: Այս օլիկարխիկ լրատուամիջոցները կը գործեն իբրեւ միջոց հանրային կարծիքի ձեւաւորման գործին մէջ: Ճիշտ այդ պատճառով Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ներկայացուող տեղեկատւութիւնը զօրաւոր կերպով կեղծուած է: Անոր համար «Կանթեղ Արարատեան» կայքի դերը անգնահատելի է, ան ճիշտ ժամանակին եւ հարազատ կերպով կը ներկայացնէ տեղեկատուութիւնը:
Հ-Թոյլ տուէք Հայաստանի եւ Արցախի ժողովուրդի անունովց Ձեզ փոխանցել մեր շնորհակալութիւնները ինչպէս Ձեր բարեկամութեան, այնպէս ալ մեր պատմական արդարութեան հաստատման համար մղուող պայքարի նկատմամբ Ձեր վերաբերումի համար: Ին՞չ կ’ուզէիք ըսել հայ ժողովուրդին, ով հերթական անգամ ոտքի կանգնած է պաշտպանելու իր հայրենեաց սահմանները:
Պ-Հաւատացէ՛ք, Դուք մինակ չէ՛ք …
Զրոյցը վարեց՝
«Կանթեղ Արարատեան»-ի գլխաւոր խմբագիր ներսէս Կէտիկեան